VO school interieur
Beeld: ©Marieke Duijsters

Vernieuwen curriculum primair onderwijs en voortgezet onderwijs

In het curriculum wordt opgeschreven wat leerlingen in het primair onderwijs (po), voortgezet onderwijs (vo) en (voortgezet) speciaal onderwijs (v)so) op landelijk niveau moeten kennen en kunnen. Het curriculum wordt vernieuwd.

Het curriculum in onderwijsdoelen

Het curriculum is het onderwijsprogramma en wordt beschreven in onderwijsdoelen. Deze onderwijsdoelen bestaan uit:

  • (functionele) kerndoelen voor het po, de onderbouw (eerste jaren) van het vo en het (v)so;
  • eindtermen voor de bovenbouw van het vo;
  • referentiekader taal en rekenen.

Scholen gebruiken deze onderwijsdoelen als basis voor hun dagelijkse onderwijs.

Aanpassen curriculum nodig in veranderende samenleving

De samenleving, de arbeidsmarkt en het vervolgonderwijs veranderen steeds. Het onderwijs moet aansluiten op deze veranderingen. Sinds 2006 zijn de meeste onderwijsdoelen hetzelfde gebleven. Aanpassing is dus nodig. Dat heeft gevolgen voor iedereen in de school.

De kerndoelen voor het po, de onderbouw van het vo en (v)so worden aangepast. Ook de eindtermen voor de bovenbouw van het vo. Hierdoor wordt de aansluiting van po naar vo verbeterd. Een eindterm beschrijft de kennis en ervaring die een leerling aan het eind van iedere vo-school moet hebben.

Aanpassing kerndoelen

Kerndoelen zijn de wettelijke doelen om te leren op school. Het zijn beschrijvingen van de onderwijsinhouden. De kerndoelen zijn nu nog niet duidelijk genoeg. Door dit duidelijker te maken kan er op school beter les gegeven worden.

SLO, het landelijk expertisecentrum voor het curriculum, past de kerndoelen voor de 9 leergebieden voor het funderend onderwijs aan. Dit zijn: Nederlands, rekenen en wiskunde, burgerschap, digitale geletterdheid, mens en maatschappij, mens en natuur, bewegen en sport, kunst en cultuur en moderne vreemde talen. Dit doet SLO samen met leraren, experts, wetenschappers en andere organisaties.

Meer informatie over dit proces om tot de kerndoelen te komen (website SLO).

Nieuwe kerndoelen voor Nederlands en rekenen en wiskunde

In april 2025 zijn de nieuwe kerndoelen voor Nederlands en rekenen en wiskunde aangeboden aan de Tweede Kamer. De doelen zijn nog ‘definitieve conceptkerndoelen’ totdat ze in de wet zijn opgenomen. Dit gebeurt naar verwachting per 1 augustus 2026. Het ministerie van OCW moedigt scholen aan om deze kerndoelen alvast te gebruiken.

Nieuwe kerndoelen voor burgerschap en digitale geletterdheid

De nieuwe kerndoelen burgerschap en digitale geletterdheid zijn op 1 september 2025 aan de Tweede Kamer gestuurd. De doelen zijn nog ‘definitieve conceptkerndoelen’ totdat ze in de wet zijn opgenomen. Dit gebeurt naar verwachting per 1 augustus 2027. Het ministerie van OCW moedigt scholen aan om deze kerndoelen alvast te gebruiken.

Hoe de kerndoelen burgerschap zich verhouden tot de wettelijke burgerschapsopdracht
De nieuwe kerndoelen burgerschap werken een deel uit van de wettelijke burgerschapsopdracht. Scholen in het primair en voortgezet onderwijs hebben die opdracht sinds 2006.
Zie hoe de kerndoelen zich verhouden tot de wettelijke burgerschapsopdracht in de infographic Burgerschapsonderwijs.

Vernieuwing andere kerndoelen

Ook de kerndoelen voor de leergebieden mens en maatschappij, mens en natuur, bewegen en sport, kunst en cultuur en moderne vreemde talen worden vernieuwd. De conceptkerndoelen zijn in november 2024 aangeboden aan het ministerie van OCW. In de eerste helft van 2025 zijn deze kerndoelen getest in het onderwijs om te zien of ze bruikbaar zijn. De conceptkerndoelen zijn op basis daarvan aangepast. Eind 2025 worden de definitieve concept-kerndoelen van deze leergebieden aangeboden aan de Tweede Kamer. Scholen kunnen deze kerndoelen dan alvast gebruiken.
Meer informatie over het proces om de kerndoelen te vernieuwen (op website SLO). 

Functionele kerndoelen

Voor leerlingen in het speciaal onderwijs die zeer moeilijk leren, meerdere beperkingen hebben of naar dagbesteding over gaan of gaan werken worden functionele kerndoelen ontwikkeld.

Scholen kunnen de functionele kerndoelen voor Nederlands en rekenen en wiskunde gebruiken. Die zijn klaar. De doelen zijn nog ‘definitieve concept’ totdat ze in de wet staan. Dit gebeurt naar verwachting op 1 augustus 2026.

De functionele kerndoelen voor burgerschap en digitale geletterdheid (definitief concept) komen eind 2025. Deze kerndoelen gelden naar verwachting vanaf 1 augustus 2027. De functionele kerndoelen voor andere leergebieden (definitief concept) zijn naar verwachting in 2027 gereed.

Kerndoelen Nederlandse Gebarentaal

De definitieve conceptkerndoelen voor Nederlandse Gebarentaal (NGT) zijn op 1 september 2025 afgerond. Er zijn kerndoelen NGT voor het speciaal onderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs.

Met deze kerndoelen weten scholen beter wat leerlingen moeten leren over NGT. Ze zijn voor scholen die onderwijs geven aan dove en slechthorende leerlingen in cluster 2. Ook andere scholen die met NGT willen werken, kunnen deze kerndoelen gebruiken.

Aan de slag met nieuwe kerndoelen

Scholen kunnen vanaf schooljaar 2025-2026 al starten met de kerndoelen Nederlands, rekenen en wiskunde, burgerschap en digitale geletterdheid. Leerlingen profiteren dan meteen van de nieuwe kennis. Ook zijn scholen dan goed voorbereid voor als de kerndoelen officieel ingaan.

Trainingen en webinairs over kerndoelen

Scholen krijgen vanaf najaar 2025 onder andere trainingen en webinars  om de kerndoelen te vertalen naar hun eigen onderwijspraktijk. Dit gebeurt samen met SLO, sectorraden, vak- en beroepsverenigingen, opleidingsinstellingen en ontwikkelaars van leermiddelen en toetsen. In maart en april 2026 kunnen scholen naar de OCW Dichtbij-conferenties.

Aanpassing eindtermen bovenbouw vo

Een eindterm beschrijft de kennis, vaardigheden en ervaringen die een leerling aan het eind van iedere vo-school moet hebben. In 2022 is de aanpassing van eindtermen begonnen. SLO is gestart met de vakken Nederlands, alle andere talen, wiskunde, maatschappijleer en de natuurwetenschappelijke vakken. Deze zijn inmiddels bijna allemaal in concept opgeleverd. Op het platform actualisatie examenprogramma’s staat de voortgang van de vakken:

Inmiddels is SLO ook begonnen met de ontwikkeling van de examenprogramma's (eindtermen) voor:

Aanpassen referentiekaders taal en rekenen

De referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen beschrijven wat leerlingen aan het eind van het po, vo en mbo moeten kennen en kunnen als het om taal en rekenen gaat. Alle referentieniveaus samen vormen het referentiekader taal en rekenen. Ook dit referentiekader moet worden aangepast.

Op basis van onderzoek en gesprekken met scholen, toetsexperts, de Inspectie van het Onderwijs en andere organisaties start SLO in 2026 met de herziening. Dit duurt ongeveer een jaar. Daarna zullen de referentieniveaus in de wet worden opgenomen.

Onderhoud van het curriculum

Goed onderwijs vraagt om een actueel, uitdagend en relevant curriculum. Daarom komt er een systeem om het curriculum te onderhouden. Zo blijft het curriculum beter aansluiten bij de praktijk.

Loket voor curriculumsignalen

Sinds maart 2025 kunnen scholen suggesties over het curriculum indienen bij  het loket curriculumsignalen van SLO. Het loket besluit of een suggestie in een volgende versie van het curriculum komt. Voorheen kwamen signalen hierover bij veel verschillende partijen terecht.

Onderhoudskalender

Scholen kunnen vanaf het najaar 2025 in een kalender zien wanneer het curriculum voor welke leergebied wordt aangepast. SLO maakt hiervoor  een onderhoudskalender.

Meer informatie over onderhoud van het curriculum (website SLO).

Adviezen en studies wetenschappelijke Curriculumcommissie

De wetenschappelijke Curriculumcommissie gaf de minister en de Tweede Kamer onafhankelijk advies over de aanpassing van het curriculum. Deze commissie heeft tussen 2020 en 2024 de volgende adviezen en studies gepubliceerd:

Ook interessant