Veilige voeding

Fraude met voedsel kan gevaarlijk zijn

Voedselfraude kan gevaarlijk zijn voor de gezondheid. Het is dan namelijk niet bekend wat er precies in het product zit. Er kunnen schadelijke stoffen in zitten of stoffen waar mensen allergisch voor zijn. 
Voorbeelden van voedselfraude zijn:

• paardenvlees als rundvlees verkopen;
• water toevoegen om vlees of vis zwaarder te maken;
• eieren biologisch noemen als ze dat niet zijn;
• een onjuist land van herkomst vermelden bij groente, fruit of oliën.
   

Voedselveiligheid controleren

Namens de Rijksoverheid controleert de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) of de voedselproductie en -verkoop veilig gebeurt. Dat doet de NVWA bij producenten, handelaren en horeca.

Bedrijven zijn zelf verantwoordelijk voor de productie van veilige en betrouwbare voedingsmiddelen. De voedingssector heeft eigen controlesystemen. Zijn deze goed op orde? Dan kunnen ze minder vaak controles van de NVWA krijgen. Zo kan de NVWA meer aandacht besteden aan bedrijven die nog niet voldoen aan alle eisen.

Voedselveiligheidsplan voor bedrijven

Bedrijven die met voedsel omgaan, moeten dat op een veilige en hygiënische manier doen. Daarmee voorkomen ze dat consumenten ziek worden. Met een voedselveiligheidsplan brengt een bedrijf in kaart wat ze moeten doen om veilig te produceren. En hoe ze fouten kunnen  voorkomen. Bijvoorbeeld door te letten op:

• hygiëne van medewerkers (zoals handen wassen en haar bedekken);
• schoon vervoeren en goed opslaan van ingrediënten en voeding (zoals schone melkcontainers en loodsen);
• hygiëne bij het verwerken van voedsel (zoals schone machines die bijvoorbeeld brood snijden);
• goed verpakken van voedsel (zoals snel invriezen).

Bedrijven volgen daarbij de regels voor de productie van veilig voedsel van het HACCP-systeem (Hazard Analysis Critical Control Points).

Onveilig voedsel melden

In voedingsmiddelen of diervoeders kunnen stoffen belanden die er niet in horen. Bijvoorbeeld schimmeltoxines of restanten van gewasbeschermingsmiddelen. Bij de productie kunnen er ook ziekmakende bacteriën in voeding terechtkomen. Zoals de listeriabacterie in gerookte vis. Deze stoffen en bacteriën kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid van mensen.

Bedrijven moeten voedselproducten met gevaarlijke stoffen of bacteriën van de markt halen. En ze moeten het melden bij de NVWA.

Onveilige voedselproducten terugvinden

Voedselproducenten moeten snel kunnen achterhalen waar hun producten vandaan komen en waar ze naartoe gaan. Zo kan een bedrijf een onveilig product snel van de markt halen en vernietigen als dat nodig is.

Regels voor veilig voedsel

Voedsel mag de gezondheid en veiligheid van consumenten niet in gevaar brengen. Daarom zijn er regels voor de veiligheid en kwaliteit van voedsel.

Europese regels voedselveiligheid

De regels voor voedselveiligheid zijn voor alle landen van de Europese Unie (EU) gelijk. Deze regels staan in de Algemene levensmiddelenverordening (Alv) of General Food Law .

Voedselveiligheidseisen in Warenwet

De Rijksoverheid heeft de Europese regels in Nederlandse wetten vertaald. In de Warenwet staat aan welke eisen levensmiddelenbedrijven moeten voldoen. Er staan bijvoorbeeld regels in voor het hygiënisch bereiden van levensmiddelen en over wat er op de etiketten van levensmiddelen moet staan.

Veiligheid dierlijke producten in Wet dieren

De Wet dieren stelt eisen aan de veiligheid van diervoeder en vlees. Met bijvoorbeeld regels over de slacht van dieren, de opslag en het vervoer van vlees.

Internationaal samenwerken aan voedselveiligheid

Omdat voedsel de hele wereld over reist, is internationale samenwerking belangrijk. Dat gebeurt in de Europese Unie (EU) en wereldwijd. 

In Europa geeft de Europese Voedselveiligheidsautoriteit (European Food Safety Authority, EFSA) advies over de risico’s voor voedselveiligheid. De EFAS is een onafhankelijk onderzoeksinstituut dat de Europese Commissie adviseert.

Wereldwijd werken 188 landen samen in de Codex Alimentarius Commission (Codex). Zij spreken daarin samen internationale richtlijnen voor levensmiddelen af.