Verbeteren positie en kwaliteit leraren

Maatregelen om kwaliteit leraren te verhogen

Een leraar bepaalt grotendeels de kwaliteit van het onderwijs. De overheid wil de kwaliteit en de ontwikkelingsmogelijkheden van leraren verbeteren. Daarvoor is het Actieplan Leraar 2020 gemaakt. Enkele maatregelen zijn:

• Lerarenbeurs

  Met een lerarenbeurs kunnen leraren een bachelor- of masteropleiding volgen. Zo kunnen ze zich verder ontwikkelen.

• Functiemix

  Met de functiemix kunnen leraren doorgroeien naar hogere leraarsfuncties met bijbehorende beloning.

• Lerarenregister

  Leraren hebben vanaf 1 augustus 2018 een beroepsregister, in navolging van advocaten, artsen en verpleegkundigen. Welke eisen aan het beroepsregister worden gesteld, is aan de leraren zelf om in te vullen. Dat kan via de website van het Lerarenregister. 

Lerarenagenda 2013-2020

De Lerarenagenda bundelt afspraken van professionals en verschillende onderwijspartijen. Met het doel het beroep van leraar in Nederland te verbeteren. Op de website van de Lerarenagenda delen onderwijsprofessionals tips, inzichten en ervaringen.

Register voor leraren door leraren

De Eerste Kamer stemde in februari 2017 voor invoering van de wet Beroep Leraar en lerarenregister. Deze wet verbetert de positie van leraren in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, (voortgezet) speciaal onderwijs en mbo. Van alle bevoegde leraren staat hun vakkundigheid in het beroepsregister. Het register gaat in op 1 augustus 2018.

De wet vloeit voort uit het Convenant LeerKracht van Nederland.

Kwaliteit lessen verhogen

Het onderwijs wordt beter als leraren met elkaar bepalen:

• hoe zij de lessen geven;
• hoe zij de prestaties van leerlingen beoordelen;
• hoe verantwoord leiderschap eruit ziet.

De afspraken tussen leraren moeten wel passen binnen het onderwijsbeleid van de school.

Goed onderwijs ook belangrijk voor bestuurders en schoolleiders

Voor bestuurders en schoolleiders is het ook belangrijk dat leraren de kwaliteit van hun beroep met collega's regelt. Want het verbetert de kwaliteit van onderwijs. In het lerarenregister maakt de leraar bekend dat hij bevoegd is en dat hij zijn vakkundigheid onderhoudt. De schoolleiding ondersteunt de leraar bij het uitoefenen en onderhouden van zijn werk.

Andere afspraken om kwaliteit onderwijs te verhogen

De minister en staatssecretaris van OCW hebben afspraken gemaakt over te bereiken onderwijsdoelstellingen in 2020. 

Primair onderwijs 

De basisschool van 2020 moet bijvoorbeeld:

• Voor uitdagend en toekomstgericht onderwijs zorgen. Het onderwijs houdt rekening met de talenten en leerbehoeften van alle individuele leerlingen.
• Onderwijs bieden van hoge kwaliteit. Met aandacht voor de basisvaardigheden die alle leerlingen moeten beheersen. En aandacht voor brede persoonlijke vorming.

Hoe de overheid dat wil bereiken staat in het Bestuursakkoord voor het primair onderwijs.

Voortgezet onderwijs

Het voortgezet onderwijs krijgt de komende jaren te maken met een veranderende en veeleisende omgeving. Hoe de kwaliteit omhoog kan staat in het Sectorakkoord voor het voortgezet onderwijs.

Middelbaar beroepsonderwijs (MBO)

Voor het MBO staan alle plannen en afspraken op een aparte website: kwaliteitsafspraken voor het MBO.

Ontwikkelen competenties managers onderwijs

Het onderwijs kent verschillende leidinggevende functies. Bijvoorbeeld adjunct-directeur op een basisschool of lid van een college van bestuur in het hoger onderwijs.
Schoolleiders werken aan de verdere ontwikkeling van hun bekwaamheden (professionalisering). Het gaat om schoolleiders in het: 

• primair onderwijs;
• voortgezet onderwijs;
• middelbaar beroepsonderwijs (mbo) (het middenmanagement).

Registratie in het Schoolleidersregister PO

Schoolleiders in het primair onderwijs moeten zich voor 1 januari 2018 registreren in het Schoolleidersregister PO. Dit staat in cao-afspraken. Om te registreren moet de schoolleider aantonen te beschikken over de basiscompetenties. Die staan in de beroepsstandaard voor schoolleiders PO.
Dit kan op verschillende manieren:

• een afgeronde gecertificeerde schoolleidersopleiding;
• een gecertificeerde positief doorlopen toetsingsassessment;
• een positief doorlopen erkenning verworven competentie procedure (EVC);
• individuele diplomawaardering. 

De verschillende manieren staan uitgebreid beschreven op de website van het Schoolleidersregister PO.
Ook na registratie blijft de schoolleider werken aan zijn professionele ontwikkeling. In 4 jaar werkt hij toe naar herregistratie in het schoolleidersregister.

Extra geld voor kwaliteit schoolleiders

De kwaliteit van de schoolleider heeft invloed op de leerling-prestaties, zo blijkt uit internationaal onderzoek. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) geeft daarom € 29,5 miljoen extra per jaar voor de scholing van schoolleiders in het primair onderwijs. Dat komt neer op zo'n € 2.000 extra per jaar per schoolleider.

Benoemen van bestuurders nieuw beleid

De overheid is van plan bestuurders in het onderwijs voortaan te benoemen op basis van openbare profielen. De Wet Medezeggenschap op School kent de adviesbevoegdheid voor medezeggenschap bij de benoeming van de schoolleiding.

In het wetsvoorstel Wet versterking bestuurskracht wordt nu ook deze adviesbevoegdheid voor bestuurders geïntroduceerd. De uitbreiding van deze bevoegdheid naar bestuurders is een logische stap.

Het voorstel ligt ter behandeling in de Tweede Kamer. De wet treedt in werking als de Tweede en Eerste Kamer het voorstel hebben goedgekeurd. 

Kabinet Rutte III: meer geld voor primair onderwijs

Het kabinet wil een aantal maatregelen nemen om de positie en de kwaliteit van leraren te verbeteren. Dat staat in het regeerakkoord ‘Vertrouwen in de toekomst’.

• Primair onderwijs: het kabinet wil € 270 miljoen uittrekken voor modernisering van de cao in het primair onderwijs. Ook wil het kabinet € 450 miljoen uittrekken om de werkdruk van leraren in het basisonderwijs te verlagen. Met dat geld kunnen onder meer conciërges en ander onderwijsondersteunend personeel worden aangenomen en klassen verkleind. Voor leraren die op tijdelijke contracten werken als invaller bij ziekte, gelden deze contracten niet langer voor de ketenbepaling. Scholen kunnen daardoor makkelijker bij ziekte een vervanger inhuren.
• Differentiëren in de lerarenopleidingen: er komen specialisaties die zich richten op jongere en oudere kinderen, en op vakgericht lesgeven in het beroepsonderwijs. 
• Lerarenregister uitgebreid: lesontwikkeling, intervisie en evaluatie van lessen krijgen ook erkenning in het lerarenregister. Dat draagt bij aan de kwaliteit van onderwijs.