Gezamenlijke verklaring - Regeringsconsultaties Nederland - Frankrijk, 12 april 2023
Lees deze verklaring in het Engels.
Wij, vertegenwoordigers van de Regeringen van Nederland en de Franse Republiek, zijn op 12 april 2023 in Amsterdam bijeengekomen voor de tweede ronde van de Nederlands-Franse Regeringsconsultaties. Wij koesteren de historische vriendschapsbanden, gebaseerd op gemeenschappelijke waarden en de noodzaak van een sterk en verenigd Europa. Wij willen bijdragen aan een veerkrachtig Europa met geopolitieke invloed door het versterken, uitbreiden en verdiepen van onze bilaterale relatie. Alleen via een wederzijds voordelige en pragmatische samenwerking kunnen wij de belangen van onze burgers effectief bevorderen, opkomen voor onze kernwaarden en een antwoord bieden op mondiale uitdagingen waarmee onze landen en de Europese Unie als geheel worden geconfronteerd.
Geopolitieke partners
Nederland en Frankrijk zullen hun nauwe bilaterale en multilaterale defensiesamenwerking versterken door verlenging van hun bilaterale Intentieverklaring van mei 2019, in lijn met nationale veiligheids- en defensiestrategieën, geopolitieke ontwikkelingen, het Strategisch Concept van de NAVO en het Strategisch Kompas van de EU. Wij zijn vastbesloten onze Kaderovereenkomst Defensie in 2024 te finaliseren teneinde onze versterkte samenwerking te vergemakkelijken.
Onze landen zijn voornemens meer te gaan samenwerken op het gebied van defensiemateriaal en defensie-industrie, zowel bilateraal als via het Europees Defensiefonds en het Europese Defensieagentschap. Voorts zullen wij streven naar verdere convergentie van het exportcontrolebeleid in de EU. In lijn met de conclusies van de Europese Raad van maart 2023 zullen wij de leveringen aan Oekraïne versnellen. Wij zullen samenwerken bij het opvoeren van de productiecapaciteit van de Europese defensie-industrie, het veiligstellen van toeleveringsketens, het vergemakkelijken van efficiënte inkoopprocedures, het aanpakken van tekortkomingen in de productiecapaciteiten en het bevorderen van investeringen. Wij werken samen aan een mogelijk toekomstige Nederlandse toetreding tot het trilaterale (Frankrijk, Duitsland en Spanje) verdrag inzake exportcontrole in het militaire domein. Nederland en Frankrijk committeren zich aan de inzet van het economisch gewicht van de EU en het versterken van haar economische weerbaarheid door het vergroten van de Europese strategische autonomie waarbij een open economie behouden blijft. Daartoe moet de EU meer investeren in haar eigen kracht op het gebied van economie en buitenlands beleid en haar strategische afhankelijkheden verminderen.
Wij willen de Europese waarden en belangen waarborgen en daarbij de beginselen van een op regels gebaseerde internationale orde respecteren. Frankrijk en Nederland behoren tot de oprichters van de NAVO en leveren betrouwbare militaire bijdragen aan de kerntaken van de NAVO. Wij veroordelen de Russische agressie tegen Oekraïne ondubbelzinnig en blijven vastberaden in onze niet aflatende steun aan Oekraïne zo lang dat nodig is, bilateraal en via multilaterale instellingen, met de nadruk op de Europese Unie, de Verenigde Naties, de NAVO, het ICC en de Internationale Financiële Instellingen. Wij blijven daarnaast vastberaden in ons voornemen straffeloosheid te bestrijden ten aanzien van de voortdurende ernstige en wijdverbreide schendingen van de mensenrechten en het internationale humanitaire recht door Rusland. Wij zullen actieve steun verlenen aan initiatieven gericht op het ter verantwoording roepen van de daders, zoals de Dialogue Group on Accountability for Ukraine, waaraan wij beide actief deelnemen. Een goed voorbeeld van onze samenwerking zijn de forensische missies in Oekraïne, waar bewijsmateriaal voor vermeende oorlogsmisdrijven wordt verzameld. We zullen ons inspannen om de druk op Rusland om de oorlog te beëindigen te vergroten, onder andere door verdere restrictieve maatregelen gericht op de Russische oorlogsmachine en degenen die deze ondersteunen en door het verlenen van grootschalige militaire steun en verdere inspanningen om het omzeilen van sancties te voorkomen.
Nederland en Frankrijk veroordelen de ontvoering van Oekraïense kinderen naar de Russische Federatie en de tijdelijk bezette gebieden in krachtige bewoordingen. Wij ondersteunen internationale mechanismen die verslag doen van en documentatie verzamelen over de situatie van de vermiste kinderen. Wij verwelkomen het inroepen door Frankrijk, Nederland en 43 andere staten van het Moskou-Mechanisme van de OVSE om berichten over de gedwongen overbrenging en deportatie van Oekraïense kinderen te onderzoeken.
Nederland en Frankrijk zullen bijdragen aan de verdere versterking van het vermogen van de Unie om te handelen door het verbeteren van de effectiviteit van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB) en het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid (GVDB) en het uitbreiden van hun gereedschapskist. Er kan veel bereikt worden binnen het kader van de huidige verdragen. Nederland en Frankrijk blijven openstaan voor een verdragswijziging, mits dit in het belang is van de EU en haar individuele lidstaten.
Nederland en Frankrijk benadrukken het belang van de Europese politieke gemeenschap, die moet dienen als een instrument waarmee op hoog niveau de strategische dialoog tussen alle leden kan worden verdiept en de Europabrede operationele samenwerking een stimulans kan krijgen. De EPG moet in dit opzicht een sleutelrol spelen bij het bevorderen van een collectieve aanpak op alle gebieden die van belang zijn voor onze collectieve weerbaarheid, met name energie, infrastructuren, connectiviteit, cyberveiligheid, het bestrijden van desinformatie en migratie. Wij streven naar een succesvolle top op 1 juni in Chisinau.
Nederland en Frankrijk onderstrepen het belang van de implementatie van de EU-strategie voor samenwerking in de Indo-Pacific en blijven hier gezamenlijk naar streven, samen met hun Europese partners. Nederland en Frankrijk bevestigen opnieuw de waarde van het Europees beleid ten aanzien van China, als partner voor samenwerking en onderhandeling, als economische concurrent en als systemische rivaal. Wij zetten onze samenwerking voort met het oog op de implementatie ervan op Europees niveau, met name wat betreft de tenuitvoerlegging van de agenda van Versailles.
Onder erkenning van de geopolitieke dimensie van Europese internationale partnerschappen zullen Nederland en Frankrijk hun samenwerking met in het bijzonder onze Afrikaanse partners versterken, in lijn met de verplichtingen die gezamenlijk zijn aangegaan tijdens de 6e top van de Europese Unie - Afrikaanse Unie in Brussel op 17-18 februari 2022. Wij zullen actoren die een kwalijke invloed uitoefenen en desinformatie verspreiden blijven bestrijden. Wij beseffen dat de eerste stap bij het bestrijden van desinformatie bestaat uit een positief narratief en zullen daarom op hoog niveau bezoeken blijven organiseren van Team Europa aan het Afrikaanse continent om vooruitgang wat betreft onze toezeggingen een politiek gezicht te geven en voor het voetlicht te brengen. Wij zullen onze inspanningen coördineren om de lat voor de mondiale gemeenschap hoog te leggen bij het aanpakken van onze gemeenschappelijke uitdagingen voor mens en planeet met het oog op de Top voor een nieuw Mondiaal Financieel Pact, die in juni 2023 in Parijs zal plaatsvinden.
Een toekomstbestendige economie
In het belang van een veerkrachtige en concurrerende Unie, blijven Nederland en Frankrijk samenwerken bij de totstandbrenging van een ambitieuze EU-agenda voor groene en digitale transities en voor een hoog niveau van innovatie. Een Pact voor innovatie en duurzame groei, waarbij de focus ligt op samenwerking bij strategische thema's en belangrijke sectoren van wederzijds belang is door Nederland en Frankrijk ondertekend en ook door het Nederlandse VNO-NCW en de Franse MEDEF. Het pact is als bijlage bij deze verklaring gevoegd. Het pact maakt gezamenlijke werkzaamheden mogelijk op gebieden als halfgeleiders, kwantumtechnologie, het koolstofvrij maken van onze industrie, de voedseltransitie en duurzame mobiliteit. Wij zullen kwantumtechnologie verder ontwikkelen in vervolg op de Trilaterale Verklaring over samenwerking op het gebied van kwantumtechnologie, in 2022 ondertekend door Nederland, Frankrijk en Duitsland. Wij zullen tevens de Erasmus Descartes-conferentie in 2023 wijden aan kwantumtechnologie. Onze landen komen daarnaast overeen een economisch jaar ‘Nederland-Frankrijk / France-Pays-Bas’ te organiseren in 2025/2026.
Tezamen met het behoud van een open economie, in het kader van een volledig duurzame en fair-trade agenda, hechten Nederland en Frankrijk veel belang aan het bevorderen van de strategische autonomie van de EU in de meest cruciale sectoren, zoals vermeld in de Verklaring van Versailles, en aan het opstellen van een Europese strategie voor het wegnemen van risico's, in samenhang met een nieuwe EU-strategie voor economische zekerheid. Daartoe, en om de kwantitatieve doelstellingen voor EU 2030 te verwezenlijken wanneer deze vastgesteld worden, committeren wij ons aan de ontwikkeling van Europese investerings- en productiecapaciteiten die bijdragen aan de groene en digitale transities en onze afhankelijkheden verminderen, onze leveringsketen diversifiëren en het gebruik van hulpbronnen optimaliseren (bijv. door een circulaire economie). Onze landen delen met name een langetermijnvisie voor een weerbare en toekomstbestendige Europese economie in de voorhoede van de klimaattransitie en schone technologieën. Het is daarom van essentieel belang om het technologisch leiderschap en de industriële concurrentiekracht van de EU te versterken.
Nederland en Frankrijk nemen nota van de behoeften die de Commissie onlangs in kaart heeft gebracht in de nettonulsectoren, en ondersteunen de inspanning om aan deze behoeften te voldoen, onder andere door het opnieuw mobiliseren, flexibiliseren en optimaal inzetten van reeds goedgekeurde fondsen; het voorgestelde coördinatieplatform voor de verordening voor een nettonulindustrie (NZIA) zou in dit opzicht een positieve rol kunnen spelen. Nederland en Frankrijk zullen bij het NZIA samenwerken met het oog op de verwezenlijking van de doelstellingen ervan, door onder meer de EU-productiecapaciteiten te vergroten, de bureaucratie voor innovatieve schone-technologie-projecten te verminderen, de interne markt verder te versterken en de vergunningverlening voor groene energieprojecten te faciliteren. Wij zijn verder overeengekomen samen te werken aan de Critical Raw Materials Act (verordening kritieke grondstoffen) om het toezicht op kritieke grondstoffen te verbeteren, de ontwikkeling van strategische mijnbouw-, raffinage- en recyclingprojecten in de EU te versnellen en de toeleveringsketens te diversifiëren.
Onze landen streven naar een vernieuwd en doeltreffend kader voor economisch bestuur, dat een versterking vormt van de houdbaarheid van schulden, economische convergentie en hervormingen en investeringen die groei bevorderen, gebaseerd op landspecifieke trajecten, en meer ownership en verantwoording. Frankrijk en Nederland zien ernaar uit zo snel mogelijk aan de slag te gaan met de wetgevingsvoorstellen van de Commissie, samen met de andere lidstaten en met het oog op het afronden van de wetgevende activiteiten voor dit belangrijke onderwerp in 2023. Frankrijk en Nederland roepen op tot een snelle voltooiing van de bankenunie en van de kapitaalmarktunie, om de bijdrage van private financiering aan een weerbaardere en soevereine Europese economie te maximaliseren.
De regels voor staatssteun vormen een belangrijk beleidsinstrument om marktfalen aan te pakken en de transitie naar een nettonulemissie- en digitale economie te stimuleren, daarbij de strategische autonomie te versterken en tegelijkertijd een open economie te behouden en het gelijke speelveld in de interne markt te waarborgen. Frankrijk en Nederland erkennen de positieve bijdrage van Important Projects of Common European Interest (IPCEI, belangrijke projecten van gemeenschappelijk Europees belang) aan de ontwikkeling van veerkrachtige waardeketens, zowel op Europees als op nationaal niveau. Zij zullen zich daartoe blijven inspannen om het gebruik van dit instrument door ondernemingen te verbeteren en te stroomlijnen en lopende IPCEI's waarbij zij gezamenlijk betrokken zijn te finaliseren, te weten projecten over waterstof, micro-elektronica/connectiviteit, cloud en gezondheid, die van cruciaal belang zijn voor de toekomst van de Europese industriestrategie.
Een duurzame en energiezekere Europese Unie
In vervolg op de eerste ronde van regeringsconsultaties in 2022 hebben Nederland en Frankrijk een gezamenlijke verklaring over de bilaterale energie- en klimaatdialoog ondertekend om de EU-klimaatdoelstellingen te halen, de energiezekerheid van Europa te vergroten en het concurrentievermogen van de EU-economie te verbeteren. De in de klimaat- en energiedialoog besproken thema's omvatten civiele kernenergie en de sleutelrol daarvan in het koolstofvrij maken van onze economieën, waterstof (inclusief infrastructuur), offshore-windenergie, voorzieningszekerheid, de hervorming van de opzet van de EU-elektriciteitsmarkt (die wij vóór eind 2023 willen afronden), het Fit-for-55-pakket, REPowerEU, de weg naar EU-klimaatneutraliteit in 2050 en COP28. Dit gemeenschappelijk optreden zal in overeenstemming zijn met de doelstellingen van de REPowerEU-strategie en met de noodzaak om de energiezekerheid van de EU te versterken.
Frankrijk en Nederland herinneren aan hun inzet voor de EU Green Deal en de klimaat-, energie- en milieudoelstellingen van de EU. Beide landen zullen pleiten voor ambitieuze doelstellingen, toegesneden op de lokale context om de haalbaarheid en de maatschappelijke aanvaarding te helpen waarborgen. Zij zullen met de EU-partners samenwerken om ervoor te zorgen dat deze doelstellingen doeltreffend kunnen worden verwezenlijkt en dat tegenstrijdig beleid dat de groene transitie zou kunnen belemmeren, wordt vermeden.
Nederland en Frankrijk zullen samen onderzoeken hoe op de Noordzee nauwer kan worden samengewerkt om alle Europese ambities met elkaar in overeenstemming te brengen, bijvoorbeeld op het gebied van energietransitie, milieubescherming, natuurherstel, voedselzekerheid, opleiding, onderzoek en innovatie en zeevervoer.
Wij zullen ook nagaan of de samenwerking op het gebied van spoorvervoer kan worden versterkt, met name om het aandeel van het passagiers- en goederenvervoer per spoor te vergroten. Wij ondersteunen tevens innovatie in de vervoerssector. Met name op het gebied van digitalisering zullen wij beste praktijken inzake uniforme ticketverkoop uitwisselen. Op het gebied van duurzame luchtvaart streven beide landen naar samenwerking in de vorm van een Europese koplopersgroep die de meest geschikte strategieën en beleidsmaatregelen moet ontwikkelen vanuit economisch, ecologisch en maatschappelijk oogpunt. Wij streven met name ook naar de toepassing van specifieke projecten om de productie en het gebruik van duurzame vliegtuigbrandstoffen op te schroeven.
Een rechtvaardige, billijke en veilige samenleving
Nederland en Frankrijk zetten zich actief in voor de bevordering en bescherming van Europese waarden, mensenrechten en fundamentele vrijheden. Wij zullen blijven aandringen op een doeltreffend gebruik van alle juridische, politieke en financiële instrumenten om de zorgen omtrent de rechtsstaat in onze Unie aan te pakken. Wij zijn van mening dat financiële solidariteit hand in hand gaat met een verantwoord gebruik van de EU-middelen door de lidstaten, met inachtneming van de in artikel 2 VEU vastgelegde waarden en de grondrechten. Wij zullen ervoor ijveren dat de rechtsstaat hoog op de Europese politieke agenda blijft staan, met inbegrip van een zinvolle voortzetting en toepassing van de procedures van artikel 7 wanneer de in artikel 2 VEU verankerde waarden in het geding zijn.
Nederland en Frankrijk zetten zich in voor de bevordering van gendergelijkheid en een feministisch buitenlandbeleid. Bezorgd over de terugslag op gendergelijkheid en de empowerment van alle vrouwen en meisjes, seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR) en gelijke rechten van LGBTIQ+-personen, zijn zij vastbesloten de internationale mensenrechtenwetgeving en het humanitaire recht krachtig te handhaven. Om deze ontwikkelingen tegen te gaan, zullen zij zich gezamenlijk inzetten voor een ambitieuze uitvoering van de acties die in de door Frankrijk geïnitieerde en door Nederland medeondertekende IDAHOT-verklaring van 2021 worden beschreven. Onze landen zullen ook hun krachten bundelen om het leiderschap en de politieke participatie van vrouwen, de agenda "Vrouwen, vrede en veiligheid" en de aanpak van seksueel en gendergerelateerd geweld, geweld tegen vrouwen en meisjes wereldwijd te bevorderen en beste praktijken uit te wisselen. Dit omvat de follow-up van het recente besluit van de Raad van de EU (op initiatief van Frankrijk, Nederland en Duitsland) om een thematische lijst van seksueel en gendergerelateerd geweld op te nemen in de wereldwijde sanctieregeling voor de mensenrechten van de EU.
Wat asiel en migratie betreft, zullen Nederland en Frankrijk samenwerken bij het tegengaan van irreguliere migratiestromen, overeenkomstig de conclusies van de Europese Raad van 9 februari 2023, en tegelijkertijd asiel bieden aan degenen die bescherming nodig hebben, overeenkomstig onze internationale verbintenissen. Onze landen zullen de samenwerking inzake uitgebreide partnerschappen met derde landen intensiveren om illegale migratie te beperken en terugkeer te bevorderen. Wij zullen ons inzetten om de onderhandelingen over hhet Asiel- en Migratiepact in deze zittingsperiode van het Europees Parlement af te ronden, met als onmisbare elementen een verplichte asielgrensprocedure, maatregelen ter beperking van irreguliere secundaire migratie en een solidariteitsmechanisme, en wij zetten ons in voor de volledige uitvoering van de Dublin Roadmap. Nederland en Frankrijk zullen hun werkzaamheden in het Calais-format voortzetten. Onze landen zijn overeengekomen bilateraal deskundigenoverleg in te stellen over het asielbeleid en de uitvoering ervan.
Wij zetten ons in voor een actieve en gezamenlijke inzet in de coalitie van zes landen tegen zware en georganiseerde criminaliteit. Nederland en Frankrijk hebben behoefte aan een gezamenlijke aanpak bij de bestrijding van drugssmokkel via logistieke knooppunten, met name in de mainports. Criminele geldstromen worden aangepakt met gerichte plannen voor de bestrijding van witwassen en door verbetering van de opsporing, inbeslagneming en confiscatie van crimineel vermogen. Er moet beter worden samengewerkt met landen waar crimineel vermogen wordt geïnvesteerd of in het legale circuit wordt gebracht en de opsporingspartners moeten worden versterkt, zodat vermogensbestanddelen met meer succes kunnen worden opgespoord. De Europese Commissie moet hierbij worden betrokken om de instrumenten waarover de EU beschikt ten volle te benutten. De passende toegang van justitiële en handhavende autoriteiten tot gegevens, met inachtneming van de grondrechten, en de bestrijding van cybercriminaliteit zijn cruciale onderdelen van onze gezamenlijke inspanning tegen de georganiseerde criminaliteit.
Nederland en Frankrijk zullen werken aan een doeltreffender EU-aanpak van ongewenste buitenlandse financiering. De brede samenwerking op het gebied van terrorismebestrijding zal worden voortgezet, met speciale aandacht voor het belang van verantwoordingsplicht voor terroristische misdrijven en de aanpak van FTF’s en nieuwe vormen van bedreiging, waaronder de bestrijding van gewelddadige extremistische online-inhoud.
Naar een samenleving van talent en kennis
Frankrijk en Nederland verwelkomen het opzetten van nieuwe wetenschappelijke partnerschappen van onderzoeksinstellingen op gebieden van gemeenschappelijk strategisch belang, met als doel de indiening van gezamenlijke projecten bij het Europese onderzoeksprogramma te vergemakkelijken. Zij zullen gezamenlijk investeren in grootschalige onderzoeksinfrastructuur, bijvoorbeeld op het gebied van exascale computing in het kader van EuroHPC. Voorts is de samenwerking tussen wetenschappelijke instellingen van beide landen formeel versterkt, respectievelijk tussen CWI (NED) en Inria (FRA), CEA (FRA) en TNO (NED), IFREMER (FRA) en de universiteit van Wageningen (NED). Zij zullen bijdragen tot intensievere uitwisselingen op belangrijke gebieden zoals cryptografie en kwantum, koolstofvrije energie en mariene hulpbronnen.
Frankrijk en Nederland willen een Europese Onderzoeksruimte en een Europese Onderwijsruimte tot stand brengen door samen te werken in het kader van Horizon Europe, het Europese Universiteiten Initiatief en Erasmus+ en door samen te werken in het kader van het Bolognaproces. Daartoe, en in overeenstemming met de nieuwe ambities voor de "Europese universiteiten", zullen wij een verdere integratie van de acht bestaande allianties tussen Franse en Nederlandse universiteiten aanmoedigen. Het TU Delft-Frankrijk-Initiatief zal ambitieuze onderzoeksprojecten in een samenwerkingsverband tussen de TU Delft en vooraanstaande Franse academische en onderzoeksinstellingen ondersteunen om de onderzoekssamenwerking op relevante gebieden te bevorderen.
Om ongewenste overdracht van gevoelige kennis en technologie te voorkomen en onze nationale en Europese veiligheid te beschermen, zullen Nederland en Frankrijk hun samenwerking intensiveren en informatie over kennisbeveiliging uitwisselen.
Samenwerking in het Caribisch gebied
De Franse Republiek en het Koninkrijk der Nederlanden delen een grens op het eiland Sint Maarten/Saint-Martin. 375 jaar na het Verdrag van Concordia willen onze landen binnenkort een nieuw verdrag ondertekenen voor de exacte ligging van de grens op het eiland. Voorts verbinden onze landen zich ertoe de bilaterale en regionale samenwerking te versterken om dringende veiligheidsproblemen in het Caribisch gebied aan te pakken. De ratificatie van het Statusverdrag inzake Caribische samenwerking zal in 2023 worden afgerond. Voorts zal de quadrilaterale bijeenkomst tussen Frankrijk, Nederland, de autonome regering van Sint Maarten en de gemeenteraad van Saint-Martin op 15 juni in Den Haag de belanghebbenden in staat stellen de gemeenschappelijke vraagstukken van grensoverschrijdende samenwerking op het eiland aan te pakken.