Verkenning kosten en baten vrijgave Open Source Software

In dit onderzoek worden de maatschappelijke kosten en baten van het vrijgeven van door (of in opdracht van) overheden ontwikkelde broncode van software verkend.

Verkenning kosten en baten vrijgave Open Source Software (PDF | 50 pagina's | 1,5 MB)

Staatssecretaris Knops (BZK) riep overheden in april 2020 in een kamerbrief op om broncode zo veel mogelijk te delen en beschikbaar te stellen aan de samenleving. Het uitgangspunt daarbij is ‘open, tenzij’. Uitzonderingen zijn wanneer dit niet verenigbaar is met veiligheidsbelangen of er een vertrouwelijke werkwijze wordt geschaad, zoals het geval kan zijn bij opsporing en toezicht. Per geval moet worden ingeschat of de maatschappelijke opbrengsten opwegen tegen de kosten van openbaarmaking.

Dit onderzoek verkent deze maatschappelijke kosten en baten aan de hand van vijf casussen. De belangrijkste uitkomst is dat de potentiële effecten van vrijgave van open source software goed in kaart zijn te brengen, maar ook lastig in geld uit te drukken. De verwachte positieve effecten zijn wel belangrijk voor het vertrouwen van de maatschappij in overheidshandelen en/of voor het gebruik van instrumenten die de overheid aanbiedt, zoals bijvoorbeeld de app CoronaMelder. De huidige richting naar meer open source (en dus meer vrijgave van broncode) die bijvoorbeeld bij gemeenten naar voren komt blijft daarom verstandig. Tegelijkertijd biedt deze verkenning inzichten voor overheden om zichzelf niet te snel rijk te rekenen: het vrijgeven van broncode gaat niet vanzelfsprekend ineens tot grote kostenbesparingen leiden.