Winnaar Shakingtree Award 2021

*Muziek speelt* Mijke Ulrich – Oprichter ‘Open je Hart’: 15 jaar geleden heb ik een hersenbloeding gehad. Aangeboren afwijking. Ik ben met de ambulance het ziekenhuis binnengebracht en de arts zei daar: ze is er slecht aan toe en ze gaat overlijden. En toen kwam de wisseling van de dienst, toen kwam er een bevriend collega en die zei: potverdorie, het is Mijke, die is hartstikke jong. En die heeft ervoor gezorgd dat ik met ambulance naar Tilburg verplaatst ben. Ja, dat is mijn redding geweest. Het revalidatieproces is eigenlijk gewoon perfect. Je leert alles weer wat noodzakelijk is dus; lopen, praten, denken. Maar niemand had me eigenlijk geleerd, ook in die revalidatie, hoe ik weer Mijke kon zijn, hoe ik weer kon genieten van het leven. Je bent doodgegaan en heel de wereld heeft zich ontfermd over je. Je kunt niet in angst leven en dat allemaal mensen jou in de gaten houden. Dus je moet je daar ook weer los van breken. Je moet ook weer leren je stoute schoenen aan te trekken. Dan begint eigenlijk dat je moet gaan starten met denken in mogelijkheden. Ik mocht geen auto meer rijden, dus mijn auto moest ingeleverd worden, ik kon niet meer op een gewone fiets. En toen dacht ik ook: ja, ik kan een driewieler kopen, maar ik wil toch wel een beetje Mijke blijven dus dat is een bakfiets geworden. En die bakfiets die heb ik samen met iemand helemaal opgepimpt. En zo zijn er tig dingen gekomen in mijn leven. Mijn beperkingen kwamen, maar daar heb ik ook weer allemaal nieuwe mogelijkheden voor heb gevonden. Ik had wel zoiets van: oké, ik ben weer aan het werk, ik doe van alles weer. Hoe maak ik het voor andere mensen die net zoals ik getroffen worden door een hersenbloeding, hoe maak ik het voor hen wat makkelijker, dat ze niet zo hoeven te strijden als ik heb gemoeten. Dus ik ben eigenlijk heel brutaal het Van Abbemuseum binnengestapt hier in Eindhoven en ik heb gezegd: jullie hebben hele mooie rondleidingen maar er ontbreekt er één: een rondleiding van mensen met afasie, wat ontstaat door hersenletsel. En driekwart jaar later kreeg ik kreeg ik het verzoek om de rondleiding te komen geven. Het belangrijkste is dat die mensen weer gaan durven. Dat ze naar het museum durven te gaan, dat ze naar een rondleiding durven te gaan. Naast de rondleiding in het museum wil ik meer en ben ik een cursus gaan schrijven die ik wil gaan toepassen voor mensen met hersenletsel. Met deze cursus wil ik mensen weer krachtig maken. Ze kunnen weer lopen, praten, denken, maar ik wil ook wel dat ze stilstaan bij wie ze zijn en dat het leven mooi is en leuk is, ondanks je beperkingen. En die focus daarop zorgt ervoor dat je, los van de hulpverlening, ook weer op jezelf gaat durven bouwen en vertrouwen. De kracht van deze cursus is dat je van je mede-getroffen revalidanten leert, dat je met elkaar ook in gesprek gaat. Jij bent gevallen, ik ben gevallen, hoe heb jij dat gedaan? Die wandeling iedere dag door de bossen heeft mij geholpen, terwijl voor Truus bijvoorbeeld het geholpen heeft dat ze maar uren in de keuken stond om weer te oefenen, om te leren koken. Zo is het ook dat je elkaar op ideeën kunt brengen. En die cursus, die ga ik nu binnenkort voor het eerst geven en dan ga ik ook ervaren hoe het voor andere revalidanten is. En als het een succes wordt, dan wil ik eigenlijk door heel Nederland en het liefst de hele wereld over. Het doel is eigenlijk dat je naast je beperkingen toch weer vol zelfvertrouwen en als gelukkig mens het leven instapt. We zijn nu hier waar een werk van mij gemaakt, wat eigenlijk alles samenvat. Je ziet de zwaluwen in het midden. De zwaluwen die op mijn bakfiets staan, die mij door Eindhoven crossen. En volgens zie je het allemaal in een vorm van een brein staan. Dat is vanwege de hersenbloeding. Je ziet de mond met een ritssluiting dat staat voor afasie. Dat is de rondleiding waar we vandaan komen, van het Van Abbemuseum en dan komen we ook meteen uit bij het project wat ik verder wil laten groeien. Dus eigenlijk voor mensen met hersenletsel wil ik toch net iets meer leefplezier creëren in plaats van wat er nu aangeboden wordt. Logo Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport verschijnt in beeld. Logo Shakingtree Award verschijnt in beeld. *Muziek fadet uit*

*Muziek speelt* Coen Vulders – Voorzitter Open Boek Nijmegen: Drie jaar geleden ongeveer zat ik zelf in therapie. Ik had een hele heftige depressie, waarbij ik eigenlijk alleen maar in m'n bed kon liggen, verder helemaal niks kon doen. En wat mij hielp om eruit te komen was vooral een warme vriendengroep die zich heel erg bekommerde om mij en mij toch wel een beetje meeging sleuren om dingen te doen. Dus samen gaan sporten of toch even naar buiten, even wandelen, waardoor het uiteindelijk ook eruit kwam. Er was een tijdje terug een onderzoek van het CBS waar uitkwam dat een kwart van alle jongeren tussen de 18 en 25 met psychische klachten kampt, dat is natuurlijk een enorm getal. En dat zijn allerlei soorten klachten. Angststoornissen, depressies, burn-outs. *Muziek speelt* Coen Vulders – Voorzitter Open Boek Nijmegen: Er is wel psychologische hulp voor jongeren, maar de e-learnings bijvoorbeeld die ik ook ontvangen had, die zijn meer gericht op een oudere generatie. Daar had je ook video's van mensen die over hun problemen vertelden. Die hadden het over hun hypotheek en hun kinderen. En hoe moeten doen met de afbetaling van hun auto? En dat was totaal niet relevant voor mij en voor een hele hoop jongeren niet. Wij zitten ons zorgen te maken over: hoe doe ik dit met m'n studie? Raak ik niet in sociaal isolement, omdat ik geen vrienden hebt in deze turbulente levensfase? Dus toen ben ik begonnen om die jongere te helpen met behulp van video's waarin andere jongeren hun ervaringsverhalen vertellen, en antwoord geven op vragen die jongeren misschien hebben. Dingen die ze misten in therapie, activiteiten die hen heel erg hielpen, en dat dan over allerlei soorten problemen. Bijvoorbeeld eetstoornissen, depressies burn-outs. *Muziek speelt* Coen Vulders – Voorzitter Open Boek Nijmegen: We krijgen hele positieve reacties van mensen van: wat goed dat jullie dit durven te delen, zo verbreek je echt het stigma wat zit over het bespreken van je mentale staat. Wat we ook nog doen, is het organiseren van symposia waar twee jongeren dan hun ervaringen komen vertellen over het onderwerp van het symposium. Bijvoorbeeld, laatst hebben een symposium gehad over burn-out. Waarbij dan jongeren kwamen vertellen over hoe zij een burn-out ervaren hebben en wat ze gedaan hebben om eruit te komen. Jurgen Moonen – Deelnemer symposium: Ik denk dat wat mij het meest geholpen heeft van het symposium is dat je er tijdens zo'n symposium achter komt dat je niet de enige bent die last heeft met mentale gezondheid en daar moeite mee heeft. En doorrdat je weet dat er ook anderen zijn die hetzelfde hebben, ga je er sneller over praten met anderen. En dat helpt ook om sneller hulp te zoeken bij een huisarts of een psycholoog. Een ander voordeel van het symposium vond ik dat je gewoon anoniem kon deelnemen. En daardoor kun je dus gewoon vrragen stellen zonder dat mensen weten wie je bent. Als je dat anoniem kunt doen, dan is die drempel om daarheen te gaan, veel kleiner. *Muziek speelt* Coen Vulders – Voorzitter Open Boek Nijmegen: Tijdens de symposia zijn ook altijd psychologen, psychiaters of andere experts aanwezig om de meer technische vragen te beantwoorden van: goh hoe werkt een burn-out bijvoorbeeld nu? Wat zou ik er zelf aan kunnen doen? Zodat iedereen ook echt met goede informatie het symposium verlaat. Op de symposia krijgen we echt fantastische reacties. Mensen zijn heel blij dat we het organiseren, vinden het super dapper van de sprekers. Eigenlijk hebben we tot nu toe alleen maar lof ontvangen. Daarom blijven we er ook mee doorgaan. Onze evenementen, die zijn gratis, video's zijn gratis en die zullen ook altijd gratis blijven. We willen gewoon dat deze hulp zo toegankelijk mogelijk is. Jongeren hebben vaak al financiële problemen, dus dan vinden we het extra naar, als ze dan ook nog eens geld zouden moeten inleggen om hulp te krijgen met hun problemen. *Muziek speelt* Coen Vulders – Voorzitter Open Boek Nijmegen: Verder ben ik ook al bezig om samen met jongeren uit andere landen vergelijkbare initiatieven op te zetten. Zo heb ik een tijdje geleden met m'n bestuur een groep jongeren uit Slovenië geholpen om eenzelfde initiatief op te zetten, en gaan we later deze maand aan de slag met een groep jongeren uit Hongarije die ook iets vergelijkbaars wilde doen. Voor mij werkt het heel erg motiverend. Ik krijg enorm veel meer zin om door te gaan met mn studie, om door te gaan met dit initiatief om nog meer jongeren te helpen. Dat geeft mij enorm veel energie. Logo Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport verschijnt in beeld. Logo Shakingtree Award verschijnt in beeld. *Muziek fadet uit*

*Kerkelijke koormuziek* Erik Zwiers – Artistiek leider participatiekoor: In 2014 ben ik begonnen met het schrijven van een boek over het dagelijks leven met dementie. Het thema wat steeds weer bij de mensen terugkwam was: doe ik nog wel mee? Want ik mankeer wel wat aan m'n hoofd, maar ik word heel vaak behandeld alsof ik geen armen en benen meer heb. Het is een drama van mensen met dementie dat ze in een vroeg stadium al heel veel uit handen wordt genomen. Vlak voordat één van mijn hoofdpersonen overleed, begon hij te zingen: het slotkoor uit de Matthäus Passion. En dat heeft mij zo enorm geraakt dat ik daarover ben gaan nadenken en dacht: ja, wat hij mij heeft laten zien, is eigenlijk de kern waar mensen met dementie tegen aanlopen. Niet meer mee mogen doen, maar nog wel heel veel dingen kunnen. Toen dacht ik: als ik nou eens een koor op zou zetten waarin mensen met dementie, samen met andere koorzangers en met professionals er misschien nog wel bij gaan zingen en op die manier mee kunnen gaan doen. En als ze dan ook nog eens de Matthäus Passion gaan zingen, dan laten we misschien wel iets zien, wat voor de mensen die deelnemen heel erg belangrijk is, namelijk mee kunnen blijven doen in datgene wat je altijd graag gedaan hebt, en aan het publiek laten zien: kijk, deze mensen kunnen dat nog als je ze een beetje die juist ondersteuning geeft. Ik wist ook niet hoe ik dat nou precies op moest gaan zetten. Dus ik heb hem muziektherapeut gezocht en een dirigent. We zijn mensen en zangers gaan zoeken, mensen met dementie gaan zoeken die wilde deelnemen en binnen de kortste keren had ik 55 man op het podium staan die drie maanden gerepeteerd hebben en vervolgens op goede zaterdag voor pasen de Matthäus Passion hebben opgevoerd. Ja, en toen liep het uit de hand. Na het eerste concert ik kreeg ik telefoon uit het hele land: wij willen ook zo'n koor. Toen zijn we meerdere koren gaan opzetten in Leiden, in Bergen, in Helmond. In de koren zitten mensen met en zonder dementie. Eenderde heeft dementie en tweederde die neemt de rol van wat wij noemen mantelzanger. Dus die ondersteunt de mensen met dementie, daar waar dat nodig is. Een aanwijzing in de partituur, thuis mee partijen instuderen. Zingen is gezond, want door zingen wordt het hele brein aangezet. Bij mensen met dementie zijn natuurlijk veel verbindingen in het hoofd, die doen het niet zo goed meer. En door zingen worden een nieuwe verbindingen gemaakt waardoor mensen met dementie vaak weer beter kunnen praten. Er worden gelukshormonen aangemaakt, dat brengt blijheid, het brengt ontspanning. Het resultaat ervan is dat die mensen er zo enorm veel voldoening uithalen. Franc Janssen – Zanger met dementie: Het koor is hartstikke belangrijk omdat het je laat voelen en zien dat je er nog mag zijn. Als ik zo'n optreden doe, met dat allemaal eromheen, dat ik daaraan deel mag nemen, dat is een een cadeau van jewelste natuurlijk. De adrenaline die spuit eruit. Erik Zwiers – Artistiek leider participatiekoor: at heeft niet alleen positieve effecten op het welzijn en gezondheid van mensen met dementie, maar ook op hun omgeving, zoals partners. Waar vaak een betere relatie mee ontstaat omdat de mensen met dementie meer welzijn ervaren, vrolijker zijn. Dan wordt de interactie makkelijker. Maar ook bij zorgprofessionals die hierdoor een betere verhouding krijgen met hun cliënten. De grootste winst die je behaald is dat mensen langer gezond blijven en dat de dementie zich minder snel hoeft te ontwikkelen. Franc Janssen – Zanger met dementie: Het geeft mij enorm veel voldoening dat ik dit met deze mensen kan doen. Als ik terugkom van zo'n repetitie, dan ben ik helemaal warm en daar kan ik een hele week mee door. Erik Zwiers – Artistiek leider participatiekoor: Als ik zie hoe blij ze ervan worden en hoe goed het met ze gaat, dan denk ik: daar gaat toch het leven over? *Kerkelijke koormuziek Logo Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport verschijnt in beeld. Logo Shakingtree Award verschijnt in beeld.

Zanger: “Shaking the tree. Shaking the tree.” Sanne Krikke – Commissie- en jurylid Shakingtree Award: Vandaag zijn we hier voor de Shakingtree Awards. Dat is een prijs die is vernoemd naar meneer Schuddeboom en dat was mijn echtgenoot. Die is helaas al inmiddels vier jaar geleden overleden. Hij had een lichamelijke beperking en heeft eigenlijk zijn hele leven zelf te maken gehad met zorg en heeft het tot z'n werk gemaakt om de zorg ook te blijven opschudden. Voor de Shakingtree Award proberen we ieder jaar weer een echte zorg-opschudder te vinden. We maken een selectie uit een hele groep kandidaten en er komen altijd drie genomineerden uit en vandaag gaan we de winnaar kiezen. Zanger: “Shaking the tree. Shaking the tree. In verandering ben jij de magie.” Sanne Krikke – Commissie- en jurylid Shakingtree Award: De mensen die genomineerd zijn, zijn vooral mensen die op allerlei mooie manieren de zorg opschudden en daarmee het patiënt- en cliëntwelzijn enorm bevorderen. Erik Zwiers – Artistiek leider Participatiekoor: Ik ben genomineerd vanwege het werk dat ik doe met de participatiekoren. Daarin zingen mensen met dementie samen met mensen zonder dementie en professionele muzikanten de Matthäus Passion onder andere. Coen Vulders – Oprichter en voorzitter van Open Boek Nijmegen: Ik ben genomineerd omdat ik jongeren helpen met hun mentaal welzijn, binnen en buiten Nederland, door middel van het organiseren van symposia, opnemen van video's en het politiek op de agenda te brengen. Mijke Ulrich – Oprichter ‘Open je Hart’ en ervaringsdeskundige: Ik ben genomineerd omdat ik een passie heb, een drive. En dat is eigenlijk dat mensen die hersenletsel oplopen, los van lopen, praten en denken ook weer moeten leren genieten. Zanger: “Dus veel schudden, veel luisteren, je doet het nooit helemaal goed.” Sanne Krikke – Commissie- en jurylid Shakingtree Award: Deze award is heel belangrijk omdat wij het heel belangrijk vinden dat juist kleine initiatieven, kleine voorbeelden van hoe je zorg kunt veranderen, ook buiten regels om, ook buiten het bestaande systeem om, om die extra kracht bij te zetten. Coen Vulders – Oprichter en voorzitter van Open Boek Nijmegen: Het is super tof om genomineerd te worden, omdat het een soort blijk van waardering is vanuit andere mensen, dat jouw initiatief iets supergoeds is. Dus ik ben er heel blij mee. Erik Zwiers – Artistiek leider Participatiekoor: Ik ben hier nu al vijf jaar mee bezig, met de participatiekoren, en dat daar nu met deze nominatie al de erkenning voor is, dat maakt me zo trots als een pauw. Mijke Ulrich – Oprichter ‘Open je Hart’ en ervaringsdeskundige: Ik ben genomineerd, ik krijg het er wel een beetje heel benauwd van, want het belangrijkste vind ik dat naar voren komt waar ik voor sta, en nu gaat het een beetje om mij en dat vind ik wat benauwend. Zanger: “Ja jij schudt de bomen. Ja, jij bent de spil. Jij verdient ook die award. Jij maakt het verschil.” Erik Zwiers – Artistiek leider Participatiekoor: Als ik het zou winnen, ja, een grotere pluim op m'n hoed zou ik me niet kunnen voorstellen. Mijke Ulrich – Oprichter ‘Open je Hart’ en ervaringsdeskundige: Als ik zou winnen, dan hoop ik wel dat er wat meer deuren opengaan. Dat het pad dat ik bewandel voor mensen met afasie en in de revalidatiekliniek voor mensen met hersenletsel dat het wat makkelijker wordt om mensen achter me en naast me te krijgen. Coen Vulders – Oprichter en voorzitter van Open Boek Nijmegen: Ja, zo'n award als deze, dat stimuleert enorm om door te gaan met wat ik aan het doen ben, samen met m'n bestuur, en nog verder uit te breiden. Ik hoop dat het onderdeel mentaal welzijn onder jongeren dan ook veel hoger op de politieke agenda komt. Host: De winnaar van de Shakingtree Award 2021 is Mijke Ulrich. *Applaus* Mijke Ulrich – Oprichter ‘Open je Hart’ en ervaringsdeskundige: Ik had absoluut niet gedacht dat ik zou winnen. Het is ook wel een opsteker om door te zetten met waar ik mee bezig was. Soms ga je twijfelen aan jezelf of je het wel goed doet. Ik denk dat dit wel een bewijs is dat ik het goed aan het doen ben en dat ik ermee door moet gaan. Zeker, ja. Zanger: “Dus, Mijke, jij schudt de bomen. Ja, jij bent de spil. Met jouw lach en jouw wil, jij maakt het verschil.” Logo’s Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en Shakingtree Award verschijnen in beeld. *Applaus fadet uit*