Verbod op lachgas als genotsmiddel

Het gebruik van lachgas als recreatief roesmiddel is schadelijk voor de gezondheid. En gevaarlijk. Het kan bijvoorbeeld leiden tot misselijkheid, duizelingen, tintelingen in armen of benen en zelfs verlamming. Gebruikers veroorzaken verkeersongelukken als zij onder invloed de weg opgaan. Daarom is lachgas sinds 1 januari 2023 als genotsmiddel verboden.

Risico’s lachgasgebruik aanleiding tot verbod

Aanleiding voor het lachgasverbod is een Risicobeoordeling lachgas die de Rijksoverheid liet uitvoeren. Die beoordeling laat zien dat lachgas een stof is met risico’s voor de (volks)gezondheid en samenleving.
Verder blijkt dat het aantal incidenten met lachgas toeneemt. Regelmatig en overmatig gebruik van lachgas komt vaak voor. Overmatig gebruik van lachgas kan zenuwschade veroorzaken met ernstige blijvende gevolgen. Lachgasgebruik kan bovendien leiden tot verkeersongelukken.
Met het verbod wil het kabinet het aanbod van lachgas beperken en daarmee het gebruik van lachgas als genotsmiddel terugdringen.

Lachgasgebruik het hoogst onder jongeren

Lachgas is goedkoop en daarom vooral onder jongeren populair. Zij gebruiken lachgas het meest. Ongeveer 1 op de 14 jongeren (18-24 jaar) gebruikte in 2021 lachgas. Onder de gehele volwassen bevolking (18 jaar en ouder) gaat het om 1,6%. De meeste gebruikers nemen af en toe lachgas. In 2021 nam 1 op de 10 gebruikers maandelijks of vaker lachgas.

Gezondheidsklachten over lachgas

Veel lachgasgebruik leidt tot grotere gezondheidsklachten. Het aantal klachten is de laatste jaren enorm toegenomen. Van 13 meldingen in 2015 naar 144 in 2020. In 2021 waren het er minder (98). Maar volgens het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) blijft het zorgelijk. Vooral omdat er steeds meer meldingen zijn over regelmatig gebruik van lachgas. Ook blijken mensen grote hoeveelheden lachgas (50 ballonnen of meer) achter elkaar te gebruiken.

Veel voorkomende klachten na gebruik van lachgas zijn:

Misselijkheid
Hoofdpijn
Duizeligheid
Pijn op de borst
Verminderd zicht
Verwardheid
Angst
Tintelingen in armen of benen

Verkeersongelukken met lachgas

Er gebeuren jaarlijks honderden verkeersongelukken met lachgas. Dat zijn ongelukken met doden en gewonden. Maar ook aanrijdingen met alleen blikschade. In 2021 meldde de politie ongeveer 5000 verkeersincidenten waarbij lachgas in het spel was. Met het lachgasverbod kan de politie volgens het kabinet beter optreden. Als mensen lachgas als genotsmiddel alleen al in hun auto hebben liggen, kan de politie ingrijpen.

Lachgas op lijst verboden middelen

Het kabinet wil met het lachgasverbod het aanbod van lachgas terugdringen. Om zo het gebruik te verminderen, ook achter het stuur. Sinds 1 januari 2023 staat lachgas op de lijst van verboden middelen (lijst II van de Opiumwet). Dat betekent dat de politie kan optreden wanneer iemand lachgas als genotsmiddel in zijn auto heeft liggen.

Technisch en medisch gebruik lachgas wel toegestaan

Het verbod op lachgas gaat over onder meer het bezit en de verkoop ervan als genotsmiddel. Het technisch gebruik van lachgas (bijvoorbeeld voor extra vermogen in verbrandingsmotoren) blijft wel toegestaan. Dat geldt ook voor het medisch gebruik van lachgas. Lachgas mag ook nog steeds in voedingsmiddelen om bijvoorbeeld slagroom op te spuiten.

Ontheffing nodig voor fabrikanten en handelaren lachgas

Door het lachgasverbod valt lachgas als geneesmiddel of medisch hulpmiddel onder de Opiumwet. Hierdoor moeten fabrikanten en groothandelaren van medisch lachgas in het vervolg een opiumontheffing aanvragen. Anders mogen zij lachgas niet meer verkopen of klaarmaken, verwerken of vervoeren.

Gebruikers van medisch lachgas, zoals artsen, apothekers en ziekenhuizen, hoeven geen ontheffing aan te vragen.

Weggooien lachgastanks of -cilinders bij het restafval is verboden

Lachgascilinders vallen onder 'gevaarlijk afval', en mogen daarom volgens de Wet milieubeheer niet bij het restafval worden weggegooid. Ze moeten daarom afgegeven worden bij de milieustraat.