Kernenergie
Nederland wil in 2040 CO2-neutraal elektriciteit produceren. En ervoor zorgen dat er altijd voldoende elektriciteit is voor iedereen. Om dit voor elkaar te krijgen, is kernenergie nodig. Daarom wil de overheid 4 nieuwe kerncentrales bouwen en de bestaande kerncentrale in Borssele langer openhouden.
Kernenergie bij mix aan schone energiebronnen
Om de klimaatdoelstellingen te halen, wil het kabinet de komende jaren een mix van (schone) energiebronnen gebruiken om aan de toenemende energiebehoefte te voldoen. Het kabinet ziet kernenergie daarbij als een nuttige aanvulling op andere energiebronnen. Bijvoorbeeld wind- en zonne-energie.
Waarom het kabinet kiest voor meer kernenergie
Het kabinet kiest om verschillende redenen voor meer kernenergie. Onder andere omdat:
- kerncentrales een betrouwbare bron van energie zijn, die de hele dag energie leveren;
- zelf kernenergie opwekken ervoor zorgt dat Nederland minder energie hoeft te importeren uit het buitenland;
- kernenergie Nederland minder kwetsbaar maakt als er een tekort aan andere (schone) energiebronnen is;
- er heel weinig CO2 vrijkomt bij de opwekking van kernenergie;
- kerncentrales relatief weinig ruimte nodig hebben in vergelijking met andere schone energiebronnen, zoals windparken;
- Nederland alle schone energiebronnen nodig heeft om de klimaatdoelen te halen.
Plan kabinet: 4 nieuwe kerncentrales
Het kabinet is van plan om in totaal 4 nieuwe kerncentrales te bouwen. In 2022 startte de voorbereiding voor de bouw van de eerste 2 kerncentrales.
De overheid voert nu verschillende onderzoeken uit als voorbereiding op de bouw van deze centrales. Dit houdt onder meer in dat de effecten op het milieu en de leefomgeving worden onderzocht. En bijvoorbeeld de kosten en gevolgen voor de locaties van de nieuwe centrales. Ook organiseert de overheid gesprekken met omwonenden, bedrijven en andere organisaties rondom die locaties.
In 2024 besloot het kabinet dat er 2 extra kerncentrales bij moeten komen. De Tweede en Eerste Kamer moeten hierover nog een besluit nemen. Als de Kamers instemmen, starten ook de onderzoeken voor deze 2 kerncentrales.
Kabinet wil kerncentrale Borssele langer openhouden
Omdat de nieuwe kerncentrales pas eind jaren 30 actief zijn, wil het kabinet de bestaande kerncentrale in Borssele langer openhouden. Deze centrale heeft een elektrisch vermogen van 485 megawatt (MW) elektriciteit. In totaal is dit ongeveer 3% van de elektriciteit die Nederland jaarlijks verbruikt.
Die kerncentrale zou eigenlijk op 31 december 2033 sluiten. Om de klimaatdoelen te halen, wil het kabinet de kerncentrale Borssele langer open houden. Hiervoor is een aanpassing van de kernenergiewet nodig. De Tweede en Eerste Kamer moeten hier nog mee akkoord gaan.
Onderzoek naar kleine modulaire kernreactoren (SMR’s)
De overheid onderzoekt momenteel de potentie van kleine modulaire kernreactoren (SMR’s). Er zijn nu in Europa nog geen SMR’s. Met dit onderzoek wil de overheid kennis opdoen over dit type reactoren en erachter komen wat voor kansen SMR’s bieden voor de nucleaire sector.
Veiligheid en vergunningen voor kernenergie
Nederlandse kerncentrales moeten voldoen aan strenge nationale en internationale veiligheidseisen. Daardoor is de kans op een ongeval erg klein. Maar een ongeval in een kernreactor kan toch gebeuren. Daarom biedt de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) informatie over wat de overheid doet en wat mensen zelf kunnen doen bij een nucleaire crisis of stralingsongeval.
De ANVS ziet erop toe dat kerncentrales in Nederland voldoen aan zeer strenge veiligheidseisen. Ook verleent de ANVS vergunningen aan bedrijven die een kerncentrale willen bouwen.
Langetermijnplan voor opslag radioactief afval
Bij de productie van kernenergie ontstaat radioactief afval. COVRA is de enige organisatie in Nederland die radioactief afval verzamelt, verwerkt en op een veilige manier (tijdelijk) opslaat. De huidige kerncentrale in Borssele produceert ongeveer 4,5 m3 aan hoogradioactief afval per jaar. Dat is ongeveer 1/16e van een zeecontainer.
Het afval uit de kerncentrale Borssele blijft nog honderdduizenden jaren radioactief. Daarom wil het kabinet dit afval voor zeer lange tijd veilig en duurzaam opslaan. Dit plan voor de lange termijn (de eindberging) is er nog niet. Na 2027 starten de gesprekken hierover met belanghebbenden. Het doel is om rond 2050 met een definitief plan te komen.