Wolven in Nederland
Sinds 2015 leven wolven weer in Nederland. De komst van dit beschermde roofdier zorgt voor vragen, zorgen en dilemma’s. Maar levert ook voordelen op voor de natuur. De overheid zoekt naar manieren om mens, vee en wolf goed met elkaar te laten samenleven.
Nederland moet wennen aan wolven
De terugkeer van wolven in Nederland roept verschillende reacties en emoties op. Zo vragen sommige mensen zich af of er in Nederland wel genoeg ruimte is voor wolven. En hoe je vee zoals schapen en geiten beschermt. En wat je moet doen als je een wolf tegenkomt. Andere mensen wijzen op de voordelen van wolven voor de natuur. Zo zorgt de aanwezigheid van wolven voor gezondere aantallen reeën, wilde zwijnen en edelherten.
Overheid wil zo goed mogelijk samenleven met wolven
Het beleid van de overheid is erop gericht om mens en wolf met elkaar te laten samenleven. En incidenten tussen wolven mensen, huisdieren en vee zoveel mogelijk voorkomen. Dat staat in de Landelijke aanpak wolven. De overheid:
- stimuleert mensen om dieren die op het erf leven te beschermen, bijvoorbeeld met hekken. En helpt hen daar ook bij.
- informeert mensen over wolven, en wat te doen als ze een wolf tegenkomen. Via Rijksoverheid.nl maar ook via BIJ12.nl.
- onderzoekt of het sneller maatregelen kan nemen tegen wolven die problemen veroorzaken.
- houdt de wolvenpopulatie goed in de gaten.
- werkt samen met buurlanden waar ook wolven voorkomen, bijvoorbeeld door kennis en data over wolven uit te wisselen.
Provincies zijn verantwoordelijk voor wolven
De provincies zijn verantwoordelijk voor de bescherming van wolven en het beleid hierover. In 2025 hebben de 12 provincies in het Interprovinciaal Wolvenplan afgesproken hoe zij omgaan met wolven in Nederland. Dit plan gaat bijvoorbeeld over:
- het voorkomen of beperken van schade door wolven, bijvoorbeeld aan vee;
- de afhandeling van schade door wolven;
- het monitoren van de wolvenpopulatie.
De meeste wolven leven in de provincies Drenthe, Friesland, Gelderland en Utrecht. Zwervende wolven die op zoek zijn naar een eigen leefgebied kunnen ook in andere delen van Nederland voorkomen.
De wolvenpopulatie in Nederland wordt goed in de gaten gehouden. BIJ12 houdt voor de provincies bij op welke plekken wolven zijn gezien.
Wolf is beschermde diersoort
In Europa is afgesproken dat bedreigde, inheemse soorten bescherming verdienen. De wolf is daar een van. De bescherming betekent dat een wolf niet mag worden verstoord, gevangen of gedood. Ook moeten er genoeg wolven in Nederland leven, zodat wolven hier niet weer uitsterven.
De bescherming van wolven is geregeld in:
- het Europese verdrag van Bern;
- de Europese Habitatrichtlijn;
- de Nederlandse Omgevingswet.
In juli 2025 is de beschermingsstatus van de wolf in de Europese Habitatrichtlijn aangepast van ‘strikt beschermd’ naar ‘beschermd’. Dit betekent dat de overheid meer mogelijkheden heeft om wolven te verjagen. En om ‘probleemwolven’ aan te pakken. Dat zijn wolven die meerdere keren huisdieren, mensen of goed beschermd vee hebben aangevallen.
Reacties vanuit de samenleving op de terugkeer van de wolf
De Raad voor Dierenaangelegenheden heeft op verzoek van de Rijksoverheid een maatschappelijke dialoog georganiseerd over hoe mensen en wolven samen kunnen leven. Een maatschappelijke dialoog is een gesprek tussen alle betrokkenen bij de wolf in Nederland. Denk aan boeren, natuurbeschermingsorganisaties, wetenschappers en de overheid. Onderwerpen waren:
- angstgevoelens van mensen voor wolven;
- de positie van wolven in de Nederlandse natuur;
- bescherming van vee tegen wolven.
Lees de uitkomsten van de dialoog over wolven hier. Of bekijk de reactie van het kabinet op de uitkomsten van de dialoog over de wolf.
Rapporten over draagvlak voor terugkeer wolf
Naast de maatschappelijke dialoog zijn er meer rapporten over hoe de samenleving denkt over de terugkeer van de wolf:
- Onderzoek uit maart 2020 naar het maatschappelijk draagvlak voor terugkeer van de wolf.
- Vervolgonderzoek over draagvlak terugkeer wolf uit december 2020.
- Vervolgonderzoek over draagvlak terugkeer wolf uit 2023.