Schulden aanpakken

Mensen moeten voldoende middelen overhouden om in de basiskosten van het levensonderhoud te kunnen voorzien. Daarom is er de beslagvrije voet. Dit is het deel van het inkomen waar de deurwaarder geen beslag op mag leggen. De Regeling beslagvrije voet wijzigt op 2 punten. Ten eerste wijzigt de termijn van de tijdelijke ophoging van de beslagvrije voet vanwege hoge woonkosten. Dit wordt 18 maanden. Ten tweede wijzigt de modelmededeling. 

Aanpak Geldzorgen, Armoede en Schulden (2022-2025)

Door de inflatie en de hoge gasprijzen komen naar verwachting meer mensen in de financiële problemen. Met de Aanpak Geldzorgen, Armoede en Schulden (2022-2025) wil het kabinet het aantal mensen in armoede en schulden terugdringen. De aanpak bouwt voort op het actieplan Brede Schuldenaanpak.

Armoede- en schuldenaanpak tijdens coronacrisis (2020 en 2021)

Door de coronacrisis kwamen meer mensen in de financiële problemen. In 2020 heeft het kabinet daarom extra maatregelen genomen om armoede en schulden aan te pakken.

Actieplan Brede Schuldenaanpak

Sinds 2018 werkt het kabinet aan het actieplan Brede Schuldenaanpak. Het kabinet werkt hiervoor samen met gemeenten en verschillende organisaties, zoals Bureau Kredietregistratie (BKR) en het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB).

In het actieplan staan in totaal 40 maatregelen die het kabinet heeft genomen in de periode 2018-2021. Een aantal maatregelen zijn de volgende:

• De Wet tot wijziging van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening ten behoeve van de uitwisseling van persoonsgegevens en het Besluit gemeentelijke schuldhulpverlening zijn op 1 januari 2021 in werking getreden.
• De campagne 'De eerste stap helpt je verder’ roept particulieren en ondernemers op om bij geldzorgen snel contact op te nemen met organisaties die kunnen helpen. Via een test op Geldfit.nl krijgen mensen gratis advies over hun financiële situatie en welke organisaties kunnen helpen.
• Uitvoering van Schouders eronder, het programma voor vakmanschap en professionalisering van de gemeentelijke schuldhulpverlening.
• Bevorderen van sociale incasso: voorkomen dat mensen met problematische schulden verder in de problemen komen. Onder andere door de mogelijkheden van betalingsregelingen te vergroten bij verkeersboetes. 
• Nibud heeft de online tool ‘Geldplan Bijna 18’ ontwikkeld om jongeren te ondersteunen bij de overgang naar financiële zelfstandigheid. Jongeren kunnen de tool gebruiken om makkelijk een aantal zaken te regelen voordat ze 18 jaar worden. De tool is gemaakt met subsidie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).

Het totaaloverzicht van maatregelen, inclusief de planning, staat in het actieplan ‘Brede schuldenaanpak’. Bekijk ook de meest recente voortgangsrapportage.  

Coronacrisis: schulden en armoede tegengaan

Als mensen door de coronacrisis te maken krijgen met schulden en armoede, moeten zij snel hulp krijgen. Er zijn daarom, als onderdeel van het sociaal pakket, extra middelen vrij gemaakt. En er zijn maatregelen genomen om armoede en problematische schulden tegen te gaan. Er is bijvoorbeeld geld om mensen om te scholen en ze te begeleiden naar werk. Ook krijgen gemeenten extra geld om armoede te voorkomen en hulp te bieden bij schulden. 

• Bekijk: Kamerbrief over deze maatregelen en verdeling van de extra middelen (28 september 2020)

Wet vereenvoudiging beslagvrije voet

In 2017 is het wetsvoorstel 'Vereenvoudiging beslagvrije voet' aangenomen. De doelstelling van deze wet is het vereenvoudigen van de regels voor de beslagvrije voet. Dit is het deel van het inkomen waar de deurwaarder geen beslag op mag leggen. 

De Wet vereenvoudiging beslagvrije voet is op 1 januari 2021 in werking getreden. Meer informatie over deze wet staat op de website Uw beslagvrije voet. 

Herziening van het beslag- en executierecht

De Wet Herziening van het beslag- en executierecht komt tegemoet aan het bestaansminimum van schuldenaren. Het heeft 3 uitgangspunten:

• Bestaansminimum schuldenaar moet worden geborgd
  Dit gebeurt onder andere door te regelen dat bij beslag op een bankrekening de schuldenaar over een bepaald bedrag blijft beschikken om in zijn eerste levensbehoeften te voorzien. Daarnaast wordt de lijst van zaken die een deurwaarder niet in beslag mag nemen uitgebreid. Zaken die de schuldenaar nodig heeft voor de dagelijkse levensbehoeften komen op de lijst te staan. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld gezelschapsdieren.
• Beslag en executie moeten zo effectief en efficiënt mogelijk plaatsvinden 
  De afhandeling van het beslag kan op de volgende manieren sneller en goedkoper:
  • de deurwaarder mag roerende zaken online verkopen;
  • de deurwaarder mag een executieverkoop online aankondigen;
  • de deurwaarder mag vanachter zijn bureau auto’s in beslag nemen via het kentekenregister.
• Bij te hoge kosten geen beslag of executie
  Er mag geen beslag en executie plaatsvinden als te verwachten is dat de kosten hiervan hoger zijn dan de opbrengsten.

Vroegsignalering door gemeenten

Vroegsignalering van problematische schulden is onderdeel van de brede schuldenaanpak. Een wijziging in de Wet gemeentelijke Schuldhulpverlening (Wgs) geeft gemeenten expliciet de mogelijkheid om gegevens van burgers met betalingsachterstanden in een vroeg stadium uit te wisselen met woningcorporaties, energie- en drinkwaterbedrijven en zorgverzekeraars. Hierdoor krijgen gemeenten mensen met schulden tijdig in beeld en kunnen zij schuldhulpverlening aanbieden. De wetswijziging is op 1 januari 2021 in werking getreden.