Straling en kernenergie
Ongeveer 4% van de elektriciteit die we in Nederland gebruiken, is opgewekt in een kerncentrale. Bij het opwekken van kernenergie komen radioactieve stoffen vrij. De Rijksoverheid stelt daarom strenge veiligheidseisen aan kerncentrales.
Veiligheid kerncentrales
Er zijn veiligheidseisen voor nieuwe en bestaande kerncentrales. Hierin zijn ervaringen van de ramp met de Japanse Fukushima-centrale in 2011 meegenomen. En de uitkomsten van de Europese stresstest voor kerncentrales.
Europese normen voor nucleaire veiligheid
Op 13 juni 2017 is de Regeling nucleaire veiligheid kerninstallaties in de Staatscourant gepubliceerd. De regeling is sinds 14 juni 2017 van kracht. De regeling implementeert de in 2014 gewijzigde Euratom-richtlijn nucleaire veiligheid van kerninstallaties. De Euratom-richtlijn is gewijzigd naar aanleiding van het ongeval met de kerncentrale van Fukushima in Japan in 2011. In de richtlijn en de nieuwe regeling zijn de actuele normen voor de nucleaire veiligheid formeel vastgelegd in lijn met de Euratom afspraken. De Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) ziet toe op de naleving van deze normen. De laatste jaren hebben deze nieuwe actuele normen al geleid tot verschillende verbetermaatregelen in de veiligheidssystemen van de nucleaire installaties. Verder ziet de ANVS erop toe dat de financiële en personele middelen voor de nucleaire veiligheid, de veiligheidscultuur en het bedrijfsnoodplan op orde zijn.
Stralingsbescherming
Bij de toepassing van kernenergie staat de veiligheid voorop. De Rijksoverheid wil alle risico’s in Nederland uitsluiten dat mensen worden blootgesteld aan radioactieve straling. Daarom moeten de nucleaire veiligheid en stralingsbescherming in Nederland aan de hoogste eisen voldoen.
De Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) stelt daarvoor regels op. De ANVS houdt onder andere toezicht op nucleaire installaties en op het vervoer van radioactieve stoffen.
Kerncentrales in Nederland
De kerncentrale Dodewaard was in 1969 de eerste Nederlandse kerncentrale. Sinds 1997 is deze kerncentrale niet meer in gebruik. Deze kerncentrale wordt in 2045 ontmanteld.
De enige werkende kerncentrale in Nederland is de kerncentrale Borssele. Deze centrale levert elk jaar ongeveer 485 megawatt kernenergie. Dat is genoeg stroom voor ruim 1 miljoen huishoudens. Daarnaast importeert Nederland ook elektriciteit die is opgewekt met kernenergie. Onder meer uit Frankrijk en Duitsland.
Het kabinet wil de nog werkende kerncentrale langer in bedrijf te houden en twee nieuwe kerncentrales bouwen.
Voorwaarden bouw kerncentrales
Marktpartijen die aan alle voorwaarden voldoen kunnen mogelijk een vergunning voor de bouw van een kerncentrale krijgen. Zij moeten onder andere voldoen aan:
- eisen voor de veiligheid;
- toepassing van kernenergie voor vreedzame doelen;
- de eis dat ze voldoende geld hebben om de kerncentrale na sluiting op te ruimen.
Vergunning voor bouw kerncentrale
Een kerncentrale of nucleaire installatie heeft een vergunning nodig op grond van de Kernenergiewet (KEW). In de vergunning staan eisen om mens en milieu te beschermen tegen straling. Het Besluit basisveiligheidsnormen stralingsbescherming bepaalt de maximale hoeveelheid straling waaraan mensen en het milieu mogen blootstaan.