Landelijke maatregelen bij uitbraak vogelgriep

Ophok- of afschermplicht voor houderijen met vogels

Sinds 20 november 2024 geldt een landelijke ophok- en afschermplicht in Nederland. 

Ophokplicht voor pluimveebedrijven

Een ophokplicht betekent dat vogels binnen moeten blijven, bijvoorbeeld in een stal, loods of schuur.

De ophokplicht geldt voor commerciële bedrijven, dus bedrijven die vogels houden om er geld mee te verdienen. Bijvoorbeeld voor vlees en eieren.

Ook dierentuinen en kinderboerijen moeten hun vogels ophokken.

Voor welke vogels geldt de ophokplicht?

De ophokplicht geldt voor de volgende commercieel gehouden vogels (dit zijn de zogeheten risicovogels):

• hoenderachtigen, zoals kippen en kalkoenen;
• watervogels, zoals ganzen en eenden.

Let op: voor fazanten en loopvogels (zoals struisvogels, nandoes, emoes en kiwi’s) geldt een afschermplicht.

Bezoekverbod voor pluimveebedrijven

Bedrijven met risicovogels mogen geen bezoek ontvangen. Dit verbod geldt in het hele land.

De dierenarts en personeelsleden mogen wel op een bedrijf komen. Wel zijn zij verplicht om te werken volgens het hygiëneprotocol voor bezoekers van pluimveebedrijven.

Ook inspecteurs van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) houden zich aan dit protocol bij een bezoek aan een pluimveebedrijf.

Dierentuinen en kinderboerderijen: bezoek wel toegestaan

• Dierentuinen mogen bezoek ontvangen, maar alleen als de risicovogels in een volière zitten.
• Kinderboerderijen mogen ook bezoek ontvangen. Maar bezoekers moeten wegblijven uit de verblijfplaats waar risicovogels gehouden worden.

Afschermplicht voor hobbyhouders

Houders van hobbyvogels moeten de dieren afschermen. Dat kan op verschillende manieren. Bijvoorbeeld door ze in een volière te houden. 

Voor welke vogels geldt de afschermplicht?

De afschermplicht geldt voor de volgende vogels (dit zijn de zogeheten risicovogels):

• hoenderachtigen, zoals kippen, kalkoenen, fazanten, kwartels, patrijzen, pauwen, parelhoenders;
• watervogels, zoals zwanen, ganzen, eenden, duikers, aalscholvers, reigers, ooievaars, ibissen, flamingo’s, futen, kraanvogels, rallen, steltlopers, meeuwen en sterns;
• loopvogels, zoals struisvogels, nandoes, kasuarissen, emoes en kiwi’s.

Bezoekverbod voor hobbyhouders

Hobbyhouders van risicovogels mogen geen bezoek toelaten in de ruimte waar de vogels worden gehouden. Dit verbod geldt in het hele land

Extra regels voor vervoer

Voor commerciële houders van hoenderachtigen, ganzen en eenden  gelden extra vervoersregels. Vervoeren mag alleen:

• van bedrijf naar bedrijf zonder tussenstop;
• volgens hygiëneprotocollen voor vogelgriep;
• na een klinische inspectie van een dierenarts.

Commerciële houders die hun eenden en kalkoenen naar het slachthuis vervoeren, hoeven geen klinische inspectie te laten doen.

Aanscherping meldplicht

Als vogelgriep voorkomt in Nederland, moeten pluimveehouders eerder melding maken bij verhoogde sterfte van bijvoorbeeld leghennen en vleeskuikens.

Overzicht van maatregelen per regio

Houd bij vogelgriep de kaart met een actueel overzicht van de regio's waar maatregelen gelden in de gaten.