Intensieve relatie met Slowakije bekroond door staatsbezoek
Ministeries
Als één van de jongste landen ter wereld viert Slowakije dit jaar haar dertigjarig bestaan. Van 7 tot en met 9 maart brengt het Koninklijk Paar er een staatsbezoek. ‘Een mooie mijlpaal: een moment om onze samenwerking te vieren, maar ook een startschot voor nieuwe plannen en activiteiten samen,’ zegt de Nederlandse ambassadeur Gabriella Sancisi. Beide landen werken nauw samen op onderwerpen als persvrijheid, desinformatie en circulaire economie.
Het afgelopen anderhalf jaar is een intensieve periode geweest, met veel bezoeken van bewindspersonen over en weer. Dit kwam vooral door de invasie door Rusland van Oekraïne, een buurland van Slowakije. Maar ook voor de invasie werd de relatie geïntensiveerd.
‘Al die bezoeken, van bijvoorbeeld Premier Rutte, en nu ook van het Koninklijk Paar, bieden een stevige basis om op verder te bouwen en onze relatie verder uit te diepen, de komende jaren. Een soort golf waar je op verder kunt surfen.’
Voor ambassadeur Sancisi is het belangrijk dat het niet bij prioriteiten en mooie formuleringen blijft. ‘We moeten ervoor zorgen dat er ook echt iets gebeurt en vooral dat we als ambassade mensen - Nederlanders en Slowaken (en soms grappig genoeg ook Slowaken met Slowaken) met elkaar in contact te brengen. De band die we met dit staatsbezoek gaan bezegelen, willen we de komende jaren duurzaam voortzetten. Het is de viering van de relatie en een startpunt tegelijk.’
Waarom brengt het Koninklijk Paar een staatsbezoek aan Slowakije?
‘Een staatsbezoek is het belangrijkste instrument van buitenlandbeleid dat we hebben. Daarmee geef je een bevestiging van het belang dat je hecht aan de relatie met een land. Dat instrument wil je daarom zo zorgvuldig mogelijk inzetten.
Dit jaar bestaat Slowakije dertig jaar, sinds het uiteengaan van Tsjecho-Slowakije in 1993. Een mooie mijlpaal, die we natuurlijk zullen vieren, maar het bezoek zal daarnaast vooral in het teken staan van onze gezamenlijke uitdagingen. We werken bijvoorbeeld nauw samen op onderwerpen als persvrijheid, desinformatie en circulaire economie.
Verder is de oorlog in Oekraïne een extra reden om Slowakije te bezoeken. Het land ligt aan de oostflank van de EU en maakt de consequenties van de oorlog direct mee. Tijdens het staatsbezoek laten we aan de koning en koningin - en door hun ogen aan alle Nederlanders – zien wat hier speelt en waar we samen verschil kunnen maken.’
Op welke manier bereidt de ambassade zich voor op het staatsbezoek?
‘De ambassade heeft, samen met collega’s op vele Ministeries in Den Haag en onze gesprekspartners hier, een belangrijke rol in de vorming én uitvoering van het programma. Het begon met de uitnodiging van President Caputova aan Koning Willem-Alexander.
Heel mooi dat het programma dat er nu staat een weergave is van de prioriteiten van zowel de Slowaakse President als die van Nederland, en daarmee van de ambassade. Ook bijzonder is dat in het programma bereikte resultaten en successen worden gevierd, maar dat er ook aandacht is voor onderwerpen waar nog werk te doen is.
Nadat er een programma is samengesteld, kunnen de voorbereidingen beginnen. We zetten de plannen dan om in concrete programmapunten: bezoeken, gesprekken en ontmoetingen. Daarbij is het als ambassadeteam leuk om te zien dat er even extra bijzondere aandacht is voor het werk en de mensen waar wij iedere dag mee bezig zijn.’
Op welke onderwerpen werken Slowakije en Nederland met elkaar samen?
‘Onze samenwerking geldt op veel verschillende terreinen. Bijvoorbeeld de sancties tegen Rusland of op gebied van defensie. Daarnaast trekken we samen op in de bescherming van journalisten, gendergelijkheid en gelijke rechten van LHBTI-personen.
Het staatsbezoek aan Slowakije valt samen met Wereldvrouwendag (8 maart). Op die dag staat een discussie gepland tussen het Koninklijk Paar en Slowaakse jongeren over gendergelijkheid en vrouwenemancipatie. Ook vindt een ontmoeting plaats met de nabestaanden van twee LHBTI-personen die afgelopen oktober in Bratislava vermoord werden.
Desinformatie is ook een onderwerp waar we tijdens het staatsbezoek aandacht aan zullen besteden: hoe zorg je er als overheid voor dat je niet alleen desinformatie stelselmatig ontmaskert, maar ook je burgers van jongs af aan, via het onderwijssysteem ‘traint’ om dit zelf te doen?
De derde pijler in onze samenwerking is de handelsrelatie, en meer in het bijzonder circulaire economie en duurzaamheid, terreinen waarop Slowakije een innovatieve rol speelt. Dat zien we hier bijvoorbeeld terug door zaken-transacties in de bouw, afvalverwerking, maar ook in het tegengaan van klimaatverandering.’
Kun je daar een voorbeeld van geven?
‘Vijf jaar geleden is hier een onderzoeksjournalist vermoord, Ján Kuciak, die bezig was met het blootleggen van een grote corruptiezaak. Die moord heeft voor publieke verontwaardiging gezorgd. In Nederland hebben wij helaas een soortgelijke ervaring gehad met de moord op Peter R. de Vries.
In beide landen realiseren wij ons dat persvrijheid een fundament is van de democratie. Tijdens dit staatsbezoek hopen we van elkaar te leren op dit gebied. Sinds een paar jaar hebben we in Nederland de organisatie PersVeilig. Deze samenwerking van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ), de politie en het openbaar ministerie helpt journalisten om te gaan met en zich te beschermen tegen bedreigingen, of die nu fysiek zijn of bijvoorbeeld in de vorm van nare berichten via sociale media.
Tijdens het staatsbezoek hopen we hier in Slowakije een vergelijkbaar mechanisme te kunnen opstarten. Dat is een voorbeeld van een concreet resultaat van onze samenwerking en natuurlijk van het staatsbezoek.’
Wat kan de ambassade betekenen voor Nederlandse ondernemers?
‘Wij kunnen handelsvragen beantwoorden, klein en groot. Het land is zowel lid van Schengen- als de Eurogroep en daarmee echt een nabije markt. Nederlandse bedrijven die hier de markt op willen kunnen bij ons terecht. We helpen door advies te geven en mee te denken.
Zo helpen we bij het vinden van een geschikte locatie om het bedrijf te vestigen of bijvoorbeeld met de juiste contacten bij de nationale of lokale overheid. De ambassade opent deuren die anders niet zo makkelijk open zouden gaan.
Er zijn veel zakelijke kansen voor de bouw- en afvalbeheersectoren in Slowakije. Daarom hebben we op dit gebied een marktonderzoek uit laten voeren en zullen we tijdens het staatsbezoek Nederlandse en Slowaakse bedrijven met elkaar verbinden. Aan het staatsbezoek wordt een handelsdelegatie verbonden van vijfentwintig bedrijven.’