Dierenwelzijn huis- en hobbydieren

Huis- en hobbydierenlijst

Niet alle dieren zijn geschikt om te houden. Sommige dieren kunnen ziektes overdragen of mensen verwonden. Andere dieren hebben bijzondere of ingewikkelde verzorging nodig.

Daarom is in Nederland een lijst ontwikkeld met zoogdieren die zijn toegestaan als huis- en hobbydier: de huis- en hobbydierenlijst. Vroeger heette dit de positieflijst. De huis- en hobbydierenlijst is ontwikkeld met de hulp van 2 commissies van onafhankelijke deskundigen.

Dieren die niet op de lijst staan

Sinds 1 juli 2024 mag u alleen zoogdieren die op de huis- en hobbydierenlijst staan kopen, houden of verkopen.

Had u op 1 juli 2024 een zoogdier dat niet op de lijst staat? 

• Dan mag u het dier houden tot het overlijdt. 
• Dan mag u niet meer met het dier fokken.
• U mag het dier nog wel doorverkopen, in Nederland en in het buitenland.

Naaktkatten en vouwoorkatten verboden

Vanaf 1 januari 2026 zijn katten met vouworen en naaktkatten verboden om te houden als huisdier. Deze dieren lijden namelijk onder hun uiterlijk. Katten met vouworen hebben bijvoorbeeld een kraakbeenafwijking. Dat veroorzaakt pijn. En naaktkatten worden sneller ziek.

Heeft u een kat met vouworen, of een naaktkat? Zorg dan dat de kat gechipt is. U mag de kat dan houden tot die overlijdt. Maar u mag geen nieuwe vouwoorkatten of naaktkatten in huis halen. Ook mag u er vanaf 2026 niet meer mee naar wedstrijden, tentoonstellingen en keuringen. 

Verder onderzoekt het kabinet een verbod op het laten zien van dieren met schadelijke uiterlijke kenmerken in reclames, advertenties en op sociale media. Want als ongezonde honden en katten minder te zien zijn, zullen minder mensen ze kopen.

Lijsten voor vogels, amfibieën en reptielen

Vogels, amfibieën en reptielen mogen als huisdier gehouden worden, maar er zijn wel regels. Zo is voor beschermde dieren toestemming nodig.

Het kabinet werkt aan een lijst met reptielensoorten die gehouden mogen worden. Ook is het kabinet van plan om lijsten te maken voor vogels en amfibieën. Het is nog niet bekend wanneer die lijsten af zijn.

Regels voor het houden van huisdieren

Wie een huisdier heeft, moet daar goed voor zorgen. De belangrijkste regels voor het houden van huisdieren gaan over:

• Huisvesting van dieren
  Het dier moet in een geschikte ruimte worden gehouden. Zo moet er voldoende bewegingsvrijheid zijn zodat het niet onnodig lijdt.
• Verzorging van dieren
  Houders moeten er bijvoorbeeld voor zorgen dat het dier goed voer en voldoende water krijgt. En dat een dier medische verzorging krijgt als dat nodig is.
• Verkoop van dieren
  Verkopers mogen geen huisdieren verkopen aan personen onder de 16 jaar. Dieren mogen niet in een etalage staan. En verkopers moeten klanten schriftelijk informatie geven over het verkochte dier.
• Registratie van dieren
  Honden moeten een chip hebben en geregistreerd staan bij de Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland (RVO). Ook is een Europees huisdieren-paspoort verplicht. Fokkers van honden moeten hun pups binnen 7 weken na de geboorte laten chippen en registreren door een dierenarts of geregistreerde chipper. Daarnaast moet de overdracht van honden naar nieuwe eigenaren ook bij de RVO geregistreerd worden. 

• Fokken van dieren
  Fokken met dieren die ernstige afwijkingen of ziektes hebben is verboden. Of met dieren die ernstige gedragsafwijkingen hebben. Het is bijvoorbeeld verboden om katten met vouworen te fokken. En katten zonder vacht of zonder snor- en tastharen. 

  Voor het fokken met kortsnuitige honden gelden een aantal voorwaarden. De voorwaarden voor fokken met honden of katten staan op de website van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). De voorwaarden voor fokken met katten staan op de website van RVO. Deze voorwaarden helpen de NVWA en de Landelijke Inspectiedienst Dierenwelzijn (LID) bij de handhaving.

• Ingrepen bij dieren
  Eigenaren mogen geen lichaamsdelen van dieren (laten) verwijderen of beschadigen, behalve als dat medisch noodzakelijk is. Sommige ingrepen mogen wel. Bijvoorbeeld oormerken bij varkens of ingrepen om het dier onvruchtbaar te maken. In het Besluit diergeneeskundigen en het Besluit houders van dieren staat welke ingrepen wel of niet mogen.

Extra regels voor hobbydieren

Hobbydieren zijn landbouwdieren die in kleine aantallen en zonder commercieel doel worden gehouden. Bijvoorbeeld schapen, geiten, runderen, varkens en kippen. Voor deze dieren gelden soms andere regels dan voor huisdieren. Zo geldt voor paarden en andere hobbydieren een identificatie- en registratieplicht.

Ook voor het vervoer van hobbydieren gelden regels. Bijvoorbeeld voor reis- en rusttijden.

• Eigenaren van dieren moeten naar een dierenarts als een dier ziek is. Is er besmettingsgevaar? Dan moeten eigenaren van hobbydieren de dierziekte melden bij de NVWA.
• De huisvesting van hobbydieren moet aan een aantal eisen voldoen. Bijvoorbeeld eisen aan de afmeting. Dit staat in het Besluit houders van dieren.
• Eigenaren van hobbydieren moeten hun dieren laten identificeren en registreren. Zo zijn de dieren en hun plaats van herkomst snel te vinden. 

Overtreden eigenaren deze regels? Dan kan de NVWA een boete geven.