Gezond doorwerken en eerder stoppen met werken

Het is belangrijk dat iedereen gezond, vaardig en veilig kan blijven werken tot aan het pensioen. De overheid, vakbonden en werkgevers hebben hierover afspraken gemaakt. Om er samen voor te zorgen dat mensen gezond kunnen doorwerken. Sommige oudere werknemers met zwaar werk kunnen niet gezond werken tot de pensioenleeftijd. Werkgevers en werknemers kunnen dan afspraken maken over eerder stoppen met werken. Dit is de Regeling Vervroegde Uittreding (RVU). 

Langer gezond doorwerken

Omdat mensen steeds langer leven, krijgen mensen langer pensioen dan vroeger. En door de vergrijzing zijn er meer mensen die pensioen ontvangen. Dat kost extra geld. Om de AOW betaalbaar te houden, stijgt de AOW-leeftijd. Mensen werken dus langer door.

Werkgevers en werknemers zorgen dat zij gezond, vaardig en veilig kunnen blijven werken tot hun pensioen. Dit heet duurzame inzetbaarheid. Investeren in duurzame inzetbaarheid helpt voor meer werkplezier. En het zorgt ervoor dat mensen hun werk goed kunnen uitvoeren.  

Zorgen dat mensen gezond kunnen doorwerken

Gezond doorwerken vraagt meer van werknemers met zwaar werk. De overheid, vakbonden en werkgevers werken samen aan maatregelen om gezond doorwerken te ondersteunen. Zij kijken naar wat er nog kan worden verbeterd op het gebied van:

  • Goede arbeidsomstandigheden. Werknemers moeten hun werk gezond en veilig kunnen doen.
  • Zwaar werk lichter maken. Bijvoorbeeld door het werk anders te organiseren. Of door hulpmiddelen in te zetten.
  • Op tijd overstappen van zwaar naar lichter werk. Zo kunnen mensen aan het werk blijven in een functie die minder zwaar is.
  • Speciale aandacht voor kleine bedrijven. Zij hebben soms extra hulp nodig met duurzame inzetbaarheid.

De overheid werkt de maatregelen samen met vakbonden en werkgevers uit. Ieder jaar kijkt de overheid samen met vakbonden en werkgevers hoe het gaat met gezond doorwerken in Nederland.

De afgelopen jaren kregen bedrijven en sectoren subsidie om de duurzame inzetbaarheid van medewerkers te verbeteren. Dit is de Maatwerkregeling Duurzame Inzetbaarheid en Eerder Uittreden (MDIEU). Deze subsidieregeling stopt eind 2025. Bedrijven en sectoren kunnen geen subsidie meer aanvragen. 

Eerder stoppen met werken bij zwaar werk

Soms lukt het werknemers die jarenlang zwaar werk hebben gedaan, niet om gezond door te werken tot de pensioenleeftijd. Met een Regeling Vervroegd Uittreden (RVU-regeling) kunnen zij eerder stoppen met werken. De werkgever kan de werknemer in de laatste 3 jaar voor AOW een uitkering aanbieden. Die is netto zo hoog als een AOW-uitkering. Het is voor de werknemer dan net of de AOW eerder ingaat. De werkgever hoeft over die uitkering geen extra belasting te betalen.

Vakbonden en werkgeversorganisaties bepalen samen welke werknemers in aanmerking komen om eerder te stoppen met werken. 

Sectoren en bedrijven met een RVU-regeling zetten zich ook in om gezond doorwerken te bevorderen. Zodat zoveel mogelijk mensen gezond werkend hun pensioen kunnen bereiken.

TNO toetst de afbakening op zwaar werk

De RVU-regeling is bedoeld voor werknemers die door zwaar werk niet gezond kunnen doorwerken tot de pensioenleeftijd. Wie voor de RVU-regeling in aanmerking komt, bepalen sectoren zelf. Zij kijken wat de belastende functies en werkzaamheden zijn in de sector of het bedrijf. En zij onderbouwen met objectieve criteria waarom er sprake is van zwaar werk. TNO helpt cao-partijen daarbij. Hiervoor heeft TNO een kader opgesteld. TNO toetst of de afbakening door cao-partijen voor de RVU-regeling goed is gebeurd en geeft daarover advies. Cao-partijen zijn uiteindelijk zelf verantwoordelijk voor wie in aanmerking komt voor hun RVU-regeling.

De afbakening op zwaar werk geldt voor alle afspraken over RVU. Werkgevers die niet aangesloten zijn bij een cao, kunnen eveneens het kader van TNO gebruiken om afspraken over RVU te richten op werknemers met zwaar werk die niet gezond kunnen doorwerken.

Daarnaast verzamelt TNO via een kennisprogramma informatie over zwaar werk en hoe werknemers gezond langer door kunnen werken. Dit helpt de overheid, werkgevers en werknemers om meer te weten te komen over zwaar werk. En wat je daar met preventieve maatregelen tegen kan doen.

RVU toegankelijker voor werknemers met lager inkomen

Om de RVU toegankelijker te maken voor werknemers met een laag inkomen of weinig aanvullend pensioen, kunnen werkgevers vanaf 2026 bovenop de basis RVU-uitkering (netto gelijk aan een AOW-uitkering) maximaal €300 bruto per maand extra meegeven aan een werknemer. Hier betalen werkgevers geen extra belasting over. Cao-partijen maken de afweging of ze daarvan gebruikmaken.

De overheid, vakbonden en werkgevers bekijken samen jaarlijks hoe de RVU-regeling zich ontwikkelt. Ze kijken onder andere

  • of de RVU-regeling de juiste groep werknemers bereikt
  • hoeveel mensen er gebruik van maken;
  • de voortgang die wordt geboekt op gezond langer doorwerken.

Om de 3 jaar wordt beoordeeld of de RVU-regeling ongewijzigd kan doorlopen, of dat deze bijvoorbeeld moet worden aangepast.  

Andere mogelijkheden

Er zijn ook andere mogelijkheden voor een goede overgang van werk naar pensioen. Werknemers met zwaar werk kunnen mogelijk opgespaard verlof gebruiken om eerder te stoppen met werken. Het verlof dat kan worden opgespaard is verhoogd van 50 naar 100 weken. Ook zijn er mogelijkheden om geleidelijk af te bouwen richting pensioen. Bijvoorbeeld met een vitaliteitspact. Vaak leggen cao-partijen deze mogelijkheden vast in de cao. Het is belangrijk dat de werkgever en de werknemer op tijd met elkaar in gesprek gaan over gezond werken tot het pensioen.