Duidelijkheid over contact met de tabaksindustrie

De overheid stelt zich terughoudend op in het contact met de tabaksindustrie. Contact is alleen toegestaan om wet- en regelgeving goed uit te voeren. Transparantie over dit contact is belangrijk. Daarom maakt de overheid bijvoorbeeld verslagen van bijeenkomsten openbaar.

De ministeries maken sinds 7 maart 2016 verschillende documenten over het contact met de tabaksindustrie openbaar. Hiermee voert de overheid artikel 5.3 van het WHO-Kaderverdrag inzake tabaksontmoediging uit.

Het WHO-Kaderverdrag over tabaksontmoediging

Het WHO-Kaderverdrag inzake tabaksontmoediging geldt vanaf 27 april 2005 in Nederland. Het doel van dit verdrag is om burgers te beschermen tegen de schadelijke gezondheidseffecten van roken en meeroken.

Het verdrag geeft een kader voor maatregelen. Hiermee kunnen overheden op internationaal, nationaal en lokaal niveau maatregelen nemen om tabaksgebruik te ontmoedigen. Sinds de goedkeuring  van het verdrag heeft Nederland veel stappen gezet om dit verdrag na te leven.

Artikel 5.3 van WHO-Kaderverdrag

De overheid moet maatregelen nemen om haar gezondheidsbeleid rond tabaksontmoediging te beschermen tegen de belangen van de tabaksindustrie. Dit staat in artikel 5.3 en geldt voor alle overheden, waaronder ministeries, provincies en gemeenten.

Verduidelijking invulling artikel 5.3 WHO-Kaderverdrag

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het ministerie van Financiën hebben dit artikel toegelicht in het document 'Verduidelijking invulling artikel 5.3 WHO-Kaderverdrag'. Dit document is op 24 september 2015 naar de Tweede en Eerste Kamer gestuurd.

Beide ministeries zullen volgens de wettelijke regels documenten publiceren. Het gaat dan om :

  • verslagen van toegestaan overleg;
  • andere schriftelijke documenten, waaronder correspondentie met de tabaksindustrie.

In dit document staat ook wie wordt bedoeld met de tabaksindustrie. Dit zijn de organisaties en personen die de tabaksindustrie vertegenwoordigen of hun lobbyisten zijn.

Ook staat in dit document dat alle ministeries, provincies en gemeenten een brief ontvangen. Hierin staat wat artikel 5.3 voor hen betekent. Deze brieven zijn op 10 november 2015 gestuurd. Op 26 juni 2019 zijn overheden door middel van een brief nogmaals gewezen op het belang van terughoudendheid in contact met de tabaksindustrie en begin 2024 zullen overheden hier opnieuw aan worden herinnerd.

Protocol omgang met de tabaksindustrie

Er is een protocol opgesteld voor alle ambtenaren werkzaam bij de ministeries en andere overheden. In dit protocol staat informatie over de omgang met de tabaksindustrie. Hierin staat wat wel of niet is toegestaan wanneer er contact is met de tabaksindustrie.

Voor gemeenteambtenaren staat er in dit protocol ook een passage als aanvulling op de gemeentelijke gedragscodes. Aan alle gemeenten is gevraagd deze aanvulling op te nemen in hun huidige gedragscodes.

Overzichten contacten met tabaksindustrie per jaar

Publicatie informatie over tabaksproducten

Producenten van tabaksproducten, e-sigaretten en navulverpakkingen moeten bepaalde informatie bekendmaken over de producten die zij in Nederland op de markt brengen. Die gegevens staan in het Europese Common Entry-Gate Systeem (EU-CEG). Het gaat bijvoorbeeld om namen en hoeveelheden van stoffen die zijn toegevoegd aan het product en wat hun functie is.

Het RIVM publiceert deze gegevens van tabaksproducten, e-sigaretten en navulverpakkingen online. Het overzicht wordt jaarlijks vernieuwd. 

Zie voor meer informatie de Kamerbrief over publiceren informatie European Common Entry Gate System die staatssecretaris van Ooijen (VWS) op 17 maart 2023 heeft verstuurd.