Slim samenwerken voorkomt ondervoeding in Rwanda

Ministeries

Hoe kunnen onze voedselsystemen duurzamer, gezonder en rechtvaardiger? Deze vraag staat centraal tijdens de Food Systems Summit die de VN in september organiseert om het tweede Duurzame Ontwikkelingsdoel te halen: in 2030 lijdt niemand meer honger. Tijdens de pre-Summit in Rome vertelt DSM hoe zij samen met Rwandese maisboeren, overheden en ngo’s ondervoeding tegengaan.

Vergroot afbeelding Maisboer in Rwanda
Beeld: ©DSM
Deze maisboer uit Rwanda verkoopt nu hele maiskolven in plaats van losse maiskorrels

Ondervoeding bij Rwandese kinderen en vrouwen tegengaan, terwijl de maisboeren beter in hun levensonderhoud kunnen voorzien en er minder voedsel verloren gaat? DSM vertelt meer over deze publiek-private samenwerking tijdens een side event op woensdag 28 juli. Dan vindt in Rome een driedaagse pre-Summit plaats over voedselsystemen. Tijdens dit hybride evenement praten overheden, bedrijven, non-gouvernementele organisaties en vele andere partijen met elkaar over de vraag hoe onze voedselsystemen duurzamer, gezonder en rechtvaardiger kunnen.

Beëindigen van honger

De manier waarop we voedsel produceren en consumeren kunnen we alleen veranderen als alle spelers in het systeem met elkaar samenwerken. De summits zijn belangrijke momenten voor het behalen van het tweede Duurzame Ontwikkelingsdoel: het beëindigen van honger in 2030. Dit is urgent, want honger en overgewicht stijgen en de druk op het milieu door voedselproductie is wereldwijd onhoudbaar. Nederland kan als overheid, met het bedrijfsleven en kennisinstellingen een bijdrage leveren aan de wereldwijde inzet.

Ondervoeding tegengaan

DSM staat bekend als chemiebedrijf, maar richt zich inmiddels grotendeels op voeding voor mens en dier. ‘Daarbij combineren we technologie met wetenschappelijke inzichten’, vertelt Jacobine Das Gupta, directeur duurzaamheid bij DSM. ‘We werken aan maatschappelijke vraagstukken, waar tegelijkertijd goede business in zit. DSM wil mooie oplossingen op de markt brengen, bijvoorbeeld om ondervoeding tegen te gaan. Alleen als we samenwerken met overheden, NGO’s en andere partijen, komt het bij de juiste eindgebruikers terecht.’

Melkproductie met minder broeikasgas

Op het gebied van duurzame voedselsystemen werkt DSM aan innovaties op verschillende vlakken. ‘Ook al komen er steeds meer plantaardige alternatieven, mensen blijven melk drinken. Het is dus belangrijk dat koeien melk kunnen produceren waarbij ze minder broeikasgassen uitstoten.’ Het bedrijf ontwikkelde Bovaer, een diervoedingsingrediënt dat ervoor zorgt dat koeien tot wel 30 procent minder methaan (een sterk broeikasgas) uitboeren. Op dit moment wordt dit innovatieve ingrediënt getest op boerderijen over de hele wereld en is DSM in afwachting van goedkeuring door de European Food Safety Authority.

Groeiachterstanden voorkomen

‘Daarnaast proberen we slimme dingen te verzinnen om voedselverspilling tegen te gaan, want een derde van al het voedsel wordt weggegooid’, vertelt Jacobine. DSM richt zich ook op kwetsbare groepen, zoals kinderen en vrouwen. ‘Sommige mensen in verafgelegen dorpen kunnen niet aan genoeg groente en fruit komen. Ze eten vooral maïspap. Kinderen krijgen onvoldoende voedingstoffen binnen waardoor ze groeiachterstanden hebben en achterlopen in hun mentale ontwikkeling.’ Volgens Jacobine kun je dit met de juiste voeding voorkomen. Denk aan maismeel met extra vitamines en mineralen.

Toegankelijk en betaalbaar voedsel

Sinds 2017 werkt DSM samen met World Vision Rwanda, de denktank Sight and Life Foundation en Africa Improved Foods aan het tegengaan van ondervoeding in rurale gemeenschappen in Rwanda. ‘Hoe kun je dat nu op een duurzame en schaalbare manier aanpakken, waarbij je tegelijkertijd rekening houdt met het veranderende klimaat en er ook nog eens voor zorgt dat boeren in hun levensonderhoud kunnen voorzien?’ Florentine Oberman, Partnerships Manager bij DSM, schetst de omvang van deze opgave. ‘Daarnaast moet gezond voedsel toegankelijk en betaalbaar zijn.’

In Rwanda werkt DSM samen met kleinschalige boerenbedrijven, die zich nog niet hebben georganiseerd. Florentine: ‘De boeren waren het gewend om de maiskorrels van de kolf te halen en ze vervolgens te drogen. Door de hoge luchtvochtigheid ging een groot deel van de oogst verloren: voordat de korrels droog waren, waren ze al beschimmeld.’ De samenwerkingspartners stelden voor dat de boeren zich gingen organiseren en hele maiskolven gingen drogen en verkopen.

Vergroot afbeelding Mais verbouwen in Rwanda
Beeld: ©DSM
Maisboeren hebben nu een stabiele afzetmarkt

Voedzame maïspap

Ook zorgden de samenwerkingspartners voor een stabiele afzetmarkt. De boeren kunnen hun maiskolven namelijk verkopen aan Africa Improved Foods, de joint venture van de Rwandese overheid en aandeelhouders waaronder DSM en FMO. Africa Improved Foods verwerkt de mais tot meel en voegt vitamines toe, zodat er een basis ontstaat voor voedzame maïspap. Dit product wordt vervolgens verkocht aan het World Food Program, de Rwandese overheid en direct aan consumenten.

Beter rondkomen van mais

Het klinkt allemaal simpel, maar makkelijk was het allerminst om 7000 maisboeren te enthousiasmeren voor verandering. Florentine: ‘Als partners moesten we de boeren overtuigen om mee te doen aan het programma. Een mentaliteitsomslag was nodig; aanvankelijk zagen ze het nut er niet van in.’ Inmiddels zijn de resultaten zichtbaar. Jacobine: ‘Maisboeren kunnen beter rondkomen, voedselveiligheid is verbeterd en kinderen kampen minder vaak met groeiachterstanden. In Afrika worden meer dan 1,6 miljoen kinderen bereikt door lokaal ‘sourced’ en geproduceerde gezonde voedsel producten van Africa Improved Foods.’   


Werk je bij een bedrijf, ngo of kennisinstelling en wil je samenwerken in een publiek-privaat partnerschap om bij te dragen aan een duurzame wereld waarin iedereen meetelt? Wellicht is de SDG Partnerschapsfaciliteit van RVO dan interessant.