Nederland als toepassingsland voor slimme mobiliteit

Nederland loopt voorop op het gebied van slimme mobiliteit: reizen met de inzet van informatie- en communicatietechnologie. De overheid zoekt naar slimme manieren voor betere doorstroming van het verkeer. Want onbeperkt asfalt aanleggen in dichtbevolkte gebieden is geen optie én de aanleg van wegen is duur en tijdrovend.

Nieuwe slimme diensten en producten

De afgelopen jaren zijn er veel experimenten gedaan met nieuwe technieken en diensten, zoals slimme verkeerslichten. Deze experimenten helpen om de kansen en risico’s zichtbaar te maken. De komende jaren staan in het teken van realisatie. Het doel is een veilig, slim en duurzaam verkeers- en vervoersysteem, waarvan de delen op elkaar aansluiten en elkaar versterken. De volgende diensten en producten zijn of worden beschikbaar voor weggebruikers: 

  • Zelfrijdende auto’s

Een bus zonder bestuurder: op sommige plekken in Nederland kan het al. De Parkshuttle rijdt sinds 1999 tussen Kralingse Zoom in Rotterdam en Rivium in Capelle aan den IJssel over een hiervoor aangelegde baan. Dit traject wordt verlengd. Na de huidige eindhalte zal de Parkshuttle haar eigen baan verlaten en samen met het andere verkeer over de openbare weg gaan rijden. Dagelijks maken ruim 1.000 mensen gebruik van de shuttle. Ook Den Haag krijgt in 2019 een zelfrijdende minibus.

  • Slim onderweg met 5G

5G maakt het mogelijk voor verkeersleiding en bestuurders om informatie over de verkeerssituatie efficiënt uit te wisselen. In Groningen werken ondernemers en non-profitorganisaties daar samen met experts om toepassingen van 5G voor zelfrijdende busjes te testen. Dit project heet 5Groningen. 5G is een draadloze technologie voor sneller mobiel internet. Dankzij het 5G-netwerk werkt de mobiele internetverbinding veel sneller. Met 5G kan informatie over de situatie in en om de bus en over mogelijke belemmeringen op de route worden uitgewisseld tussen verkeersleiding en het voertuig.

  • Slim fietsen

Fietsen is gezond, goed voor het milieu en de fiets is een voordelig en praktisch vervoermiddel. De overheid investeert in fietsroutes en regelingen met werkgevers, zoals de leasefiets en deelfietsen. Slimme oplossingen maken fietsen leuker en makkelijker: met apps is het bijvoorbeeld mogelijk om een elektrische deelfiets te reserveren. En er zijn chips om een fiets terug te vinden bij verlies. En slimme verkeerslichten kunnen fietsers herkennen en langer groen licht geven. 

  • Soepel doorvaren

Slim verkeer gaat niet alleen over de weg, maar ook over het water. Het programma Blauwe Golf Verbindend informeert met realtime gegevens over geopende bruggen en beschikbare ligplaatsen. Dit helpt schippers en weggebruikers bij het plannen van hun reis en aankomst. Met minder hinder en ergernis en zonder onnodig brandstofverbruik en uitstoot van uitlaatgassen. In veel regio’s in Nederland is Blauwe Golf Verbindend al beschikbaar. Het programma breidt de gegevens voortdurend uit.  

  • Persoonlijk verkeersadvies met Talking Traffic

Het Partnership Talking Traffic maakt het mogelijk dat bestuurders ruim op tijd waarschuwingen krijgen voor files, een naderende ambulance, gladheid of wegwerkzaamheden. Overal in Nederland komen slimme verkeerslichten die zien welke auto’s, fietsers, nooddiensten en bussen op hen afkomen. Ze zenden data naar de weggebruikers en ontvangen data. Op basis van die data passen zij de verkeersregelingen aan. 

Weggebruikers hebben direct voordeel van deze nieuwe diensten. Verkeersdeelnemers krijgen betere adviezen over de snelste route of over de snelheid waarmee zij kunnen doorrijden bij een reeks verkeerslichten. Dat maakt het verkeer veiliger, duurzamer en efficiënter. De diensten bieden ook mogelijkheden om sommige verkeersdeelnemers prioriteit te geven boven andere groepen, zoals nood- en hulpdiensten of openbaar vervoer. 

  • Connected Transport Corridors

Ook voor vrachtverkeer komen er slimme diensten. Zoals intelligente verkeerslichten en informatiediensten. Dit gebeurt binnen het programma Connected Transport Corridors (pdf, 1,1 MB). In Nederland gaan 3 drukke logistieke routes hiermee aan de slag: de corridors Groot-Rotterdam, Zuid-Nederland en Amsterdam Westkant.

Bij Connected Transport wisselen wegbeheerders, logistieke bedrijven en vrachtwagens data met elkaar uit. Het doel is om de veiligheid, duurzaamheid en doorstroming van het transport te verbeteren. Wegbeheerders stellen hun informatie over milieuzones, truckparkings, maximumsnelheden en hoogtebeperkingen centraal beschikbaar. Zo kunnen planners hier rekening mee houden. Vrachtwagens kunnen het systeem laten weten hoe laat ze vertrekken en wat hun route is. De chauffeur krijgt verkeersinformatie en -advies op maat, en waar mogelijk zelfs prioriteit bij verkeerslichten. 

Daarnaast worden vrachtwagens aan elkaar gekoppeld om in een konvooi te rijden. Vrachtwagens kunnen soepel doorrijden door:

  • de efficiëntere planning;
  • rijden in konvooi;
  • de combinatie van verkeersadviezen en prioriteit.

Doordat vrachtwagens beter kunnen doorrijden verbetert de veiligheid en vermindert de CO2-uitstoot.