Hoe verloopt een strafrechtelijke procedure?

Een strafrechtelijke procedure is een rechtszaak tussen een verdachte en het Openbaar Ministerie (OM). De officier van justitie vertegenwoordigt het OM. Meestal begint een strafzaak bij de politie. De officier van justitie besluit vervolgens wel of niet te vervolgen. Bij vervolging doet de rechter een uitspraak (vonnis). In het strafrecht geldt dat de verdachte onschuldig blijft totdat het tegendeel is bewezen. 

Verschillende stappen gerechtelijke procedure

Op Rechtspraak.nl vindt u alle verschillende stappen van de strafrechtelijke procedure en de lengte ervan. Ook staat hier informatie over een kort geding. Dit is een versnelde civiele procedure voor spoedeisende zaken.

Alleen veroordeling voor strafbare feiten

Er zijn 2 soorten strafbare feiten:

  1. Overtredingen. Dit zijn lichte vergrijpen.
  2. Misdrijven. Deze zijn ernstiger. 

Iemand kan alleen worden veroordeeld voor een feit dat in de wet als strafbaar beschreven staat. Wat strafbaar is, staat in het Wetboek van Strafrecht. En ook in andere wetten, zoals de Wegenverkeerswet, de Wapenwet, de Opiumwet, de Warenwet en de Leerplichtwet.

Strafzaak start met opsporingsonderzoek

Meestal begint een strafzaak bij de politie. De politie komt op het spoor van een strafbaar feit, of iemand doet aangifte. Onder leiding van een officier van justitie start een opsporingsonderzoek.

De politie gaat op zoek naar de verdachte en verzamelt bewijs, bijvoorbeeld door getuigen te verhoren. Alle bevindingen van de politie komen in een proces-verbaal. Dit gaat naar de officier van justitie. Hij vertegenwoordigt het OM.

De officier van justitie beoordeelt of alle feiten duidelijk zijn. Ook beoordeelt hij hoe sterk het bewijs is. Hij neemt uiteindelijk de beslissing of de verdachte voor de rechter komt.