Veiligheid op school
Een veilige omgeving voor scholieren en onderwijspersoneel is meer dan dan een prettige sfeer op school. Scholen willen incidenten voorkomen. Bijvoorbeeld ongepast gedrag, intimidatie, pesten, diefstal en agressie. Daarom investeren ze in een goede vertrouwensband, prettig klimaat en heldere regels hoe je met elkaar omgaat. Maar ook door op tijd te signaleren en gericht op te treden.
Wet Veiligheid op school
De wet Veiligheid op school regelt dat scholen in het basisonderwijs, speciaal onderwijs en voortgezet onderwijs zich inspannen om pesten tegen te gaan en de sociale veiligheid op school verbeteren.
In de wet staat verder dat scholen:
- een sociaal veiligheidsbeleid moeten uitvoeren;
- 2 taken binnen het onderwijsteam moeten beleggen. Er moet een aanspreekpunt zijn waar leerlingen en ouders pesten kunnen melden. Ook moet iemand het pestbeleid op school coördineren. Dit kan dezelfde persoon zijn, maar dat hoeft niet.
- de beleving van veiligheid, de aantasting van die veiligheid en het welzijn van hun leerlingen moeten volgen. Zo is er altijd een actueel en representatief beeld van de situatie op school waar de school naar kan handelen. In de brochure Zorgplicht sociale veiligheid leerlingen op school leest u hier meer over.
Scholen verantwoordelijk voor veiligheid
Scholen zijn zelf verantwoordelijk voor de veiligheid op school. Ze beslissen hoe zij:
- het veiligheidsbeleid vormgeven;
- welke maatregelen zij nemen om de veiligheid te verbeteren;
- pesten tegengaan;
- hun onderwijspersoneel trainen bijvoorbeeld tegen agressie en geweld, is aan de school.
Bij het maken van het veiligheidsbeleid kunnen scholen hulp krijgen van de Stichting School & Veiligheid. De stichting verzamelt en verspreidt informatie en deskundigheid over (sociale) veiligheid op scholen. Het veiligheidsbeleid wordt onder andere uitgewerkt in een veiligheidsplan. Op de website van Stichting School & Veiligheid vindt u hier meer informatie over.
Maatregelen scholen
Voor het basisonderwijs, speciaal onderwijs, voortgezet onderwijs en mbo geldt ook nog het volgende:
- Veiligheidsplan
Onderwijsinstellingen moeten een veiligheidsplan hebben. Hieronder valt eventueel ook een pestprotocol. In een veiligheidsplan staat bijvoorbeeld het verbod op wapens en drugs op school. Ook staat erin hoe scholen dit controleren. In een pestprotocol staat wat de school onder pesten verstaat. En hoe de school pesten probeert te voorkomen. In het veiligheidsplan staat ook hoe een school omgaat met een incident en of zij bijvoorbeeld de politie of bureau Jeugdzorg inschakelt. - Verklaring Omtrent het Gedrag voor onderwijspersoneel
Scholen vragen aan nieuw onderwijspersoneel een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Hieruit blijkt of er belemmeringen zijn om in de nieuwe functie aan de slag te gaan. De VOG blijft 6 maanden geldig. Tijdelijke krachten kunnen de VOG meerdere keren gebruiken. Dit scheelt ze tijd en geld.
Toezicht op veiligheidsbeleid bij scholen
De Inspectie van het Onderwijs controleert of onderwijsinstellingen maatregelen nemen voor een veilige omgeving. Het gaat dan om een veilige omgeving voor zowel leerlingen en studenten als het onderwijspersoneel. De Inspectie let er vooral op of scholen de sociale veiligheid van hun leerlingen monitoren. Ook controleert de Inspectie of er op scholen een vast aanspreekpunt voor pesten is. Leerlingen en ouders die met pesten te maken krijgen moeten altijd met hun verhaal bij iemand terecht kunnen op school.
Toezicht op monitoring sociale veiligheid
Een onderdeel van de zorgplicht sociale veiligheid is dat scholen ieder jaar meten of de leerlingen zich veilig voelen op school. De Inspectie van het Onderwijs controleert dit. Scholen kiezen hoe zij meten, als zij maar aan de wettelijke eisen voldoen. Indien nodig, moet de school het veiligheidsbeleid aanpassen. Het schoolbestuur is hiervoor verantwoordelijk.
Veiligheid onderwijspersoneel
Duidelijke regels helpen bij een veilige werk- en leeromgeving van scholen. Ook onderwijsmedewerkers hebben recht op een veilige en werkplek zonder agressie. De 8 normen voor het onderwijs helpen schoolbesturen om te gaan met agressie en geweld tegen hun medewerkers. Een van deze normen is bijvoorbeeld aangifte doen bij ernstige incidenten. Dit bevordert het gevoel van veiligheid. Scholen kunnen hierover afspraken maken met de politie.
Veilig leren en werken in het mbo en het hoger onderwijs
Mbo-scholen, hogescholen en universiteiten moeten zorgen voor een veilige leer- en werkomgeving voor hun studenten en hun personeel. Ze moeten daarom risico’s voor het gebouw, leerlingen en studies goed in beeld brengen. Het hoger onderwijs heeft bijvoorbeeld te maken met risico’s zoals cybercrime, hacken, misbruik persoonsgegvens en spionage. Maar ook met zorgwekkend gedrag van studenten of onbetrouwbaar gedrag van personeel.
Het Platform Integrale Veiligheid Hoger Onderwijs en het Netwerk Integrale Veiligheid van de MBO Raad helpen scholen bij het bieden van een veilige leer- en werkomgeving.
Documenten
-
Zicht houden op veiligheid - Toekomstverkenning Veiligheidsmonitor po/vo/so
Dit rapport is een toekomststudie naar hoe de Veiligheidsmonitor kan worden vormgeven zodat huidige knelpunten van de monitor ...
-
Kamerbrief over sociale veiligheid onderwijspersoneel
Minister Van Engelshoven en minister Slob informeren de Tweede Kamer over sociale veiligheid onderwijspersoneel.
-
Sociale veiligheid in en rond scholen
Resultaten van het terugkerend onderzoek naar de sociale veiligheid op scholen in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs.
-
Kamerbrief bij rapport 'Wat Werkt tegen Pesten'
Minister Slob (Basis- en Voorgezet Onderwijs en Media) stuurt de Tweede Kamer een beleidsreactie op het rapport “Wat werkt tegen ...
-
Sociale veiligheid in en rond scholen
Sociale veiligheid in en rond scholen in het primair (speciaal) onderwijs 2010-2016 en in het voortgezet (speciaal) onderwijs ...
-
Kamerbrief met Plan van aanpak tegen pesten
Brief van staatssecretaris Dekker (OCW) aan de Tweede Kamer over het plan van aanpak tegen pesten naar aanleiding van de ...
-
Kamerbrief over nieuwe cijfers over pesten in het funderend onderwijs
Minister Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media) stuurt de Tweede Kamer een brief met nieuwe cijfers over pesten in het ...
-
Zorgplicht sociale veiligheid leerlingen op school
Per 1 augustus 2015 is voor scholen in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs de wettelijke bepaling over ...