Kan ik iemand anders vragen om voor mij te stemmen?
Kunt u zelf niet naar het stembureau, omdat u bijvoorbeeld ziek bent, of op vakantie in het buitenland? Dan kunt u iemand anders vragen om voor u te stemmen. Dit heet machtigen.
Let op: een kiezer mag alleen zelf iemand anders vragen om voor hem of haar te stemmen. U mag niet andere kiezers benaderen met het verzoek voor hen te stemmen. Dat heet ook wel ronselen van volmachten en dat is strafbaar.
2 manieren om iemand anders te vragen om voor u te stemmen (machtigen)
U kunt op 2 manieren iemand vragen om voor u te stemmen:
- via uw stempas (onderhandse volmacht)
- via een machtigingsformulier (schriftelijke volmacht)
U mag zelf kiezen wie u machtigt.
1. Iemand machtigen via uw stempas
Iemand machtigen via uw stempas kunt u bijvoorbeeld doen als u ziek bent op de dag dat u wilt stemmen.
De persoon die voor u stemt (de gemachtigde) moet:
- kiesgerechtigd zijn;
- in dezelfde gemeente als u wonen. Als de persoon die voor u stemt (de gemachtigde) niet in uw gemeente woont dan kunt u een machtigingsformulier (zie hieronder) invullen.
- uw stem tegelijk met de eigen stem uitbrengen.
Iemand machtigen via uw stempas werkt zo:
- U vult de achterkant van uw stempas in. Eerst degene die u die u voor u gaat stemmen, daarna uzelf. Zo weet u zeker dat u de juiste persoon machtigt.
- Geef de gemachtigde uw stempas en een kopie van uw identiteitsbewijs mee. Dit mag ook een goed leesbare foto van uw identiteitsbewijs op een mobiele telefoon of tablet zijn.
- De gemachtigde laat (de kopie van) uw identiteitsbewijs zien op het stembureau. De gemachtigde moet ook het eigen identiteitsbewijs laten zien.
De gemachtigde kan uw stem alleen tegelijk met de eigen stem uitbrengen. Een gemachtigde kan per verkiezing voor maximaal 2 andere personen stemmen.
2. Iemand machtigen via een machtigingsformulier (schriftelijke volmacht)
U kunt ook een andere kiezer machtigen om voor u te stemmen via een machtigingsformulier. Dit heet een schriftelijke volmacht.
U kunt hiervoor een formulier ‘verzoek om bij volmacht te stemmen’ ophalen bij uw gemeente. Of downloaden op de website van de gemeente. U moest het formulier uiterlijk vrijdag 10 maart in bij de gemeente inleveren.
Met een schriftelijke volmacht kunt u iemand uit dezelfde gemeente of een andere gemeente machtigen om voor u te stemmen.
Een schriftelijke volmacht kunt u bijvoorbeeld gebruiken als:
- u op de dag dat u kan stemmen, niet in uw gemeente bent. Bijvoorbeeld omdat u op vakantie bent of omdat u vanwege uw werk in het buitenland zit;
- u geen kopie van uw identiteitsbewijs mee kunt geven. Bijvoorbeeld omdat uw identiteitsbewijs langer dan 5 jaar verlopen is en u niet meer op tijd een nieuw identiteitsbewijs kunt aanvragen.
De persoon die voor u stemt (de gemachtigde) moet:
- kiesgerechtigd zijn;
- uw stem tegelijk met de eigen stem uitbrengen.
Iemand machtigen met een machtigingsformulier werkt zo:
- U en de persoon die voor u gaat stemmen (de gemachtigde) vullen het formulier in. Eerst degene die voor u gaat stemmen, daarna uzelf. Zo weet u zeker dat u de juiste persoon machtigt.
- U levert het formulier in bij uw gemeente of stuurt het op.
- De gemachtigde ontvangt een volmachtbewijs waarmee deze voor u kan stemmen. Als de gemeente het volmachtbewijs heeft goedgekeurd, kan het volmachtbewijs niet meer worden ingetrokken.
- De gemachtigde neemt het schriftelijke volmachtbewijs mee naar het stembureau. U hoeft geen kopie van uw identiteitsbewijs mee te geven. De gemachtigde kan uw stem alleen tegelijk met de eigen stem uitbrengen.
Ik wil iemand machtigen, maar ik kan geen handtekening zetten
Wilt u iemand machtigen, maar heeft u een beperking waardoor u geen handtekening kunt zetten? En staat op uw identiteitsdocument “niet in staat tot tekenen”? Dan kunt u zonder handtekening iemand machtigen om voor u te stemmen.
U hoeft de schriftelijke volmacht of de machtiging via uw stempas dan niet te ondertekenen. De gemeente of het stembureau controleert of de opmerking ”niet in staat tot tekenen’’ ook in uw identiteitsdocument staat. Als dat zo is, kan iemand anders voor u stemmen.
Lees meer over wat er geregeld is voor mensen met een beperking.
Voor hoeveel mensen mag ik met een volmacht gaan stemmen?
U mag per verkiezing voor maximaal 2 andere kiezers een stem bij volmacht uitbrengen. Dit kan alleen tegelijk met het uitbrengen van uw eigen stem.
Ronselen van volmachten is strafbaar
Een kiezer mag alleen uit zichzelf een volmacht geven. Het is strafbaar om aan een kiezer te vragen een volmacht te verlenen. Dat heet ook wel ronselen van volmachten.