Honden helpen oorlogsslachtoffers in Oeganda
Ministeries
‘Ze kon geen oogcontact maken. Ze durfde haar eigen naam niet eens te zeggen. Nu geeft ze trainingen aan anderen en houdt ze toespraken voor grote groepen mensen.’ Het is een bijzondere verandering. Een verandering die Sarah Schmidt, projectmanager van het Comfort Dog Project in Noord-Oeganda, al bij veel mensen heeft gezien.
‘Honden en mensen zijn allebei ingesteld op sociaal contact. De sterke band die mensen met hun hond opbouwen, gebruiken we in onze psychosociale hulp. Er zijn hier veel straathonden die een goed tehuis nodig hebben en wij koppelen ze aan mensen die getraumatiseerd zijn geraakt door de oorlog.
Als mensen interesse hebben om mee te doen, kijken we eerst of hun huis geschikt is. We gaan na of ze agressief gedrag kunnen vertonen. De honden moeten natuurlijk wel veilig zijn bij iemand. De mensen helpen we met psychologische zorg, bijvoorbeeld met groepssessies. We nemen de sociale omgeving mee in de behandeling.’
Training
‘De deelnemers starten samen met hun hond een trainingsprogramma. Ze krijgen les van anderen die het programma al succesvol hebben doorlopen. Ze leren over de juiste voeding voor de honden, hoe je ze gezond houdt, hoe je je dier traint. Het gaat daarbij niet om kunstjes leren maar echt om het opbouwen van de band tussen baasje en hond. Daarna mogen de kersverse baasjes de hond een naam geven. Ze leggen de belofte af om de hond zijn leven lang te verzorgen. We maken hier altijd een heel feest van, waarbij ook de leiders van de lokale gemeenschap betrokken zijn.’
Lucy en Sadik
‘Lucy is een van onze baasjes. Op haar dertiende werd ze ontvoerd door de rebellen. Voor zo’n jong meisje betekent dat het slachtoffer worden van martelingen, verkrachting. Ze kreeg haar kinderen in het oerwoud. Toen ze vrij kwam, werd ze door de gemeenschap buitengesloten. Ze was tenslotte bij de rebellen geweest. Ze werd geplaagd door verschrikkelijke nachtmerries, flashbacks en zelfmoordgedachten. Ze kon geen relaties meer opbouwen met de mensen om haar heen. De hond veranderde dat. Ze noemde hem Sadik. Sadik voelt het aan als ze erdoorheen zit en komt dan naar haar toe. Inmiddels is ze erin geslaagd een nieuw leven op te bouwen, en werkt ze als naaister. Als ze aan het werk is, zit Sadik altijd bij haar voeten.'
Charles en Ogen Rwot
‘Charles en Ogen Rwot zijn ook een succesverhaal. Charles heeft zoveel meegemaakt. Hij heeft gediend in het overheidsleger, werd ontvoerd door rebellen en gedwongen te vechten. Hij verloor zijn vrouw en kinderen aan hiv/aids. Uiteindelijk begon hij te drinken, zoals je vaak ziet gebeuren. Toen hij met het Comfort Dog Project begon, noemde hij zijn hond Ogen Rwot, wat ‘vertrouw op God’ betekent. Na een paar maanden, merkten we dat Charles niet meer dronk. Toen ik ernaar vroeg, zei hij eenvoudigweg: ‘Ogen Rwot vindt alcohol stinken, dus toen moest ik wel stoppen.’
Conferentie over geestelijke gezondheidszorg en psychosociale steun
‘We waren er erg blij mee toen we hoorden dat in Nederland een conferentie wordt gehouden over geestelijke gezondheidszorg en psychosociale steun in crisissituaties. We zien hier in Noord-Oeganda hoe mensen lijden onder de gevolgen van oorlog. Mensen keerden terug uit het oerwoud met alleen de kleren die ze aan hadden en misschien een plastic fles voor water. Ze waren gewoon helemaal gebroken, niet in staat te functioneren, geïsoleerd van alles en iedereen. Materiële zaken kunnen dat niet herstellen. In het westen zijn we gewend om dekens te sturen. Maar er is zoveel geestelijk trauma. Dat is wat we aan moeten pakken als we willen dat mensen en gemeenschappen echt weer herstellen.’