Wat is het verschil tussen een ambassade en een consulaat? Buitenlandse Zaken in begrijpelijke taal

Ministeries

Met 150 ambassades, consulaten en andere posten wordt Nederland vertegenwoordigd in bijna alle landen in de wereld. Sommige zijn heel groot, zoals die in Washington waar zo’n 100 mensen werken. Maar er zijn ook kleinere. De ambassade op Malta heeft bijvoorbeeld maar 4 mensen in dienst. Wat doet een ambassade eigenlijk? En hoe verschilt dat van het werk van een consulaat? We leggen het uit.

Vergroot afbeelding
Ambassadeur Dewi van de Weerd bezoekt een landbouwproject in Albanië.

Wat doet een ambassade?

Een ambassade is de formele vertegenwoordiging van een land in een ander land. De ambassade kun je meestal vinden in de stad waar de regering van dat land gevestigd is. Dit is vaak de hoofdstad, maar niet altijd. In Nederland is dat in Den Haag. Een ambassade wordt geleid door een ambassadeur.

Via diplomatie geeft de ambassade ons toegang tot andere regeringen en internationale organisaties. Hierdoor komen samenwerkingen tot stand en kunnen afspraken worden gemaakt met andere landen.

Door te overleggen en afspraken te maken, werkt Nederland met andere landen aan onderwerpen zoals klimaat, veiligheid, mensenrechten en ontwikkelingssamenwerking. Daarnaast houdt de ambassade zich bezig met het behartigen van Nederlandse belangen. Bijvoorbeeld het tegengaan van terrorisme of de opvang van vluchtelingen.

Ook biedt de ambassade hulp als een Nederlander in het buitenland in de problemen komt. Bijvoorbeeld als je je paspoort kwijtraakt, slachtoffer wordt van een misdrijf of te maken krijgt met een natuurramp. De ambassade weet wat er gaande is en kan deuren openen die anders gesloten zouden blijven. De medewerkers spreken de taal, kennen de lokale cultuur en zijn ter plaatse voor de Nederlanders. 

In sommige landen waar nog geen ambassade zit, hebben we een ambassadekantoor. Een ambassadekantoor is een vertegenwoordiging van Nederland in een land waar we nog geen kantoor op het niveau van ambassade hebben maar wel een serieuze bilaterale relatie mee hebben. 

Wat doet een consulaat?

Het woord consulaat wordt gebruikt als verkorting van consulaat-generaal. Sommige consulaten houden zich bezig met consulaire diensten zoals het aanvragen van een (nood)paspoort en het legaliseren van documenten. Niet-Nederlanders kunnen er terecht voor het aanvragen van een visum om naar Nederland te reizen. 

Het consulaat biedt ook hulp aan Nederlandse ondernemers met netwerken en het vinden van de juiste zakenpartners. Eenmaal gevestigd, kunnen ondernemers een beroep doen op het consulaat als ze problemen ervaren, bijvoorbeeld bij het verkrijgen van de juiste documenten en vergunningen.

Vergroot afbeelding
Ambassadeur Nienke Trooster bezoekt een landbouwproject in Hanoi, Vietnam.

Wat is het verschil tussen een ambassade en een consulaat?

In principe doet een ambassade alles wat een consulaat doet, maar heeft een ambassade de extra taak om politieke en diplomatieke relaties te onderhouden met de regering van het gastland. Een consulaat houdt zich hier niet mee bezig en richt zich vooral op consulaire zaken en ondersteuning van Nederlandse ondernemers.

Een consulaat kan worden gezien als verlengstuk van de ambassade in het gastland. Consulaten vind je vaak op een andere plek dan de ambassade in het land. Vooral in grote landen, zoals de Verenigde Staten, is het belangrijk dat we op meerdere plekken vertegenwoordigd zijn.  

Kan een land meerdere ambassades en consulaten hebben?

Een land heeft slechts één ambassade, maar kan wel meerdere consulaten in een land hebben. Dit is meestal het geval in belangrijke handels- of havensteden. Denk hierbij aan een land als China. Naast de Nederlandse ambassade in Peking hebben we daar consulaten in Shanghai, Guangzhou, Chongqing en Hongkong. Op die manier is er een grotere dekking van Nederlandse vertegenwoordigingen.

Wie zijn honorair consuls?

Het zijn geen beroepsdiplomaten, maar zijn wel onmisbaar voor het internationale netwerk van Nederland. Het werk van honorair consuls komt neer op twee dingen: hulp bieden aan Nederlanders in het buitenland en het behartigen van de Nederlandse handelsbelangen.

De rol van een honorair consul wordt vaak pas publiekelijk zichtbaar als er ergens een crisis of natuurramp is. Zij helpen Nederlanders in het buitenland. Bijvoorbeeld bij ziekenhuisopname, vermissing, overlijden, rampen, calamiteiten, bezoeken aan Nederlandse gedetineerden en afgifte van nood(reis)documenten.

Ook creëren honorair consuls unieke economische kansen voor Nederlandse ondernemers. Ze openen deuren in het buitenland voor het bedrijfsleven en maken bezoeken mogelijk. Daarbij blijven ze nauw verbonden met de Nederlandse gemeenschap.