Weblogbericht | 09-03-2022 | Ministerie van Buitenlandse Zaken

Nederland heeft bijna 300 honorair consuls, die over de hele wereld actief zijn. Samen met de ambassades en andere internationale posten zijn zij de oren en ogen van Nederland in het buitenland. Maar wat doet een honorair consul precies?

Het werk van een honorair consul

Het werk van honorair consuls komt neer op twee dingen: op verzoek van een ambassade hulp bieden aan Nederlanders in het buitenland, en het behartigen van Nederlandse handelsbelangen. De rol van een honorair consul wordt vaak pas publiekelijk zichtbaar als er ergens een crisis of natuurramp is.

Op verzoek van een ambassade helpen honorair consuls Nederlanders in het buitenland. Bijvoorbeeld bij ziekenhuisopname, vermissing, overlijden, rampen, calamiteiten, bezoeken aan Nederlandse gedetineerden en afgifte van nood(reis)documenten.

Ook zijn honorair consuls onmisbaar voor Nederlandse ondernemers. Zij komen op verzoek van de ambassade in actie om deuren te openen in het buitenland en bezoeken mogelijk te maken, zodat unieke economische kansen benut kunnen worden. Daarnaast zijn zij nauw verbonden met de Nederlandse gemeenschap.

Lees verder: onderaan dit artikel vind je verhalen van honorair consuls in actie. Maar eerst leggen we je uit wat ervoor nodig is om een honorair consul te worden.

Waar zitten honorair consuls?

Op heel veel plekken in de wereld heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken ambassades en consulaten-generaal; zo’n 140 in totaal. In landen of gebieden waar geen diplomatieke post zit, kan een honorair consul worden aangesteld om Nederlanders en Nederlandse bedrijven te helpen. De Nederlandse ambassade waar het land of gebied onder valt, geeft aan waar een honorair consul nuttig kan zijn en dan wordt de oprichting van een consulaat in gang gezet.

Hoe word je honorair consul?

Voor de functie van honorair consul moet iemand solliciteren bij de ambassade. De eisen voor de functie variëren, want de behoeften kunnen per land of post verschillen. Voor alle honorair consuls geldt dat zij van onbesproken gedrag moeten zijn, binding hebben met Nederland, een goed netwerk hebben en de Nederlandse kernwaarden op het gebied van vrijheid, solidariteit en diversiteit onderschrijven. Daarnaast moeten ze tijd willen en kunnen maken voor deze onbetaalde functie.

De honorair consul moet integer zijn, een goede reputatie hebben en toegang tot de lokale autoriteiten kunnen bieden. Ook moet de honorair consul grondige kennis van de omstandigheden in het land hebben, kennis van de lokale taal (of talen), goede beheersing van het Engels en bij voorkeur ook van het Nederlands.

Onkostenvergoeding

Honorair consuls krijgen voor hun werk alleen een onkostenvergoeding. Het is een onbetaalde nevenfunctie. Zij doen hun werk op basis van een vrijwilligersovereenkomst en hebben geen arbeidsovereenkomst met het ministerie van Buitenlandse Zaken. Honorair consuls worden in principe benoemd voor een periode van vijf jaar. Korter kan natuurlijk ook als de pensioenleeftijd in zicht komt, met een maximum van 70 jaar. Een verlenging met een tweede periode is mogelijk.

Diplomatieke immuniteit

Honorair consuls hebben op basis van het Verdrag van Wenen (Engels) diplomatieke bescherming als zij in hun functie taken verrichten. Ook het consulaat is als diplomatieke post beschermd (Lees ook: wat is diplomatie?).

Het werk van honorair consuls in de praktijk

Waarschijnlijk weet je nu wat de belangrijkste taken en kenmerken van een honorair consul zijn. Maar het belang van de consuls wordt pas écht duidelijk als je ziet wat ze in de praktijk doen. Lees hieronder twee verhalen over hun bijzondere werk:

Honorair consul in de Verenigde Staten: Odette Bakker

Honorair consul Duitsland: Hylke Boerstra