Wat wil Nederland van de Europese Unie (EU)?
Ministeries
De Europese Unie (EU) vergroot de vrijheid, veiligheid en welvaart in Nederland. Sinds de oorlog in Oekraïne is het belang van samenwerken in Europa nog groter geworden. Hoe staat de EU er nu voor? En wat wil Nederland in de EU bereiken? Dit is de Staat van de Unie 2023:
EU en de oorlog in Oekraïne
Rusland bracht oorlog terug in Europa. En dat heeft grote gevolgen voor Oekraïne. Maar ook binnen de EU voelen we de effecten. Denk aan de opvang van vluchtelingen en de stijgende prijzen van energie en voedsel. In deze uitdagingen staan we sterker met andere EU-landen.
EU: landen met gedeelde waarden en belangen
Samen met andere EU-landen deelt Nederland belangrijke waarden. Denk aan democratie en gelijke rechten voor iedereen. EU-landen laten die gedeelde waarden bijvoorbeeld zien met de steun aan Oekraïne, en met het opvangen van Oekraïense vluchtelingen. EU-landen hebben ook gezamenlijke belangen. Door samen te werken willen EU-landen de hoge gasprijzen tegengaan. Daarvoor is het belangrijk dat Europa een sterke positie blijft houden in de wereld.
Een sterker Europa in de wereld
Samen staan we sterker. Dat bleek ook bij de gezamenlijke Europese reactie op de Russische invasie in Oekraïne. Nederland wil dat de EU die daadkracht vasthoudt. Alleen als we krachten bundelen met andere landen kunnen we goed inspelen op de ontwikkelingen in de wereld. Bijvoorbeeld als het gaat om onze veiligheid.
Er zijn landen die proberen de Europese eenheid te beïnvloeden. Daar moet de EU een antwoord op hebben. Door economisch, technologisch, politiek en op het gebied van defensie op eigen benen te staan. En in actie te komen als onze vrijheid of rechten worden geschonden. Dat betekent ook dat de EU klaar moet zijn voor het digitale tijdperk. Niet alleen om internationaal te blijven concurreren, maar ook om burgers en organisaties te beschermen tegen cyberdreigingen.
De EU en veiligheid
Een groene Europese economie die werkt voor iedereen
De EU heeft de grootste markt ter wereld. Dat is goed nieuws voor een handelsland als Nederland. De Europese markt levert namelijk veel banen op, en zorgt voor producten in de winkel met de hoogste standaarden. Eerlijke concurrentie op de interne markt zorgt er ook voor dat deze producten niet te duur worden. Tegelijkertijd verandert er veel in de wereld waardoor de EU ook mee moet veranderen. Bijvoorbeeld door klimaatverandering, migratie en het toenemen van internationale spanningen. Nederland steunt daarom onder andere de volgende EU-doelen:
- een economie waar iedereen van profiteert. EU-landen moeten concurreren op innovatie en kwaliteit; niet op zo goedkoop mogelijke arbeid. Het kabinet wil bijvoorbeeld dat iedere inwoner van de EU genoeg verdient om goed rond te komen.
- het eerste klimaatneutrale continent worden. De EU zet in op een duurzamere samenleving waarin energie betaalbaar blijft. Hoe? Dat staat in de Europese Green Deal. Voorop blijven lopen op het gebied van schone technologie geeft ook zekerheid voor bedrijven in de toekomst.
- minder afhankelijk zijn van andere landen. Bijvoorbeeld als het gaat om medicijnen, voedsel, grondstoffen en energie moet de EU meer op eigen benen staan.
De EU en welvaart
Eerlijke regels, gelijke rechten en een EU die beloftes waarmaakt
Onze vrijheid en rechten zijn niet vanzelfsprekend. Ook dat is iets wat de oorlog in Oekraïne laat zien. EU-landen hebben afspraken gemaakt om ieders vrijheid en rechten te beschermen. Alleen zo kom je samen tot oplossingen, en zorg je dat de wereld beweegt naar samenwerking; niet het recht van de sterkste. De EU werkt alleen als alle leden zich aan dezelfde regels en waarden houden. Daarom wil Nederland bijvoorbeeld:
- corruptie en fraude tegengaan in alle EU-landen.
- mensenrechten naleven en uitdragen, om discriminatie tegen te gaan en te zorgen dat iedereen gelijke kansen heeft in werk en het onderwijs.
- een transparantere EU, door Europese plannen en doelen duidelijk te maken, en burgers daar beter en vaker bij te betrekken.
De EU en vrijheid
De EU voor Nederlanders
Samenwerking in de EU brengt welvaart en bescherming. Het kabinet wil bewaken wat we in Europa hebben bereikt – en ook naar de toekomst kijken. Om de EU groener, veiliger en sterker in de wereld te maken. Daarbij luistert het kabinet ook naar de meningen en ideeën van Nederlanders. In 2021 ging Nederland in gesprek met burgers via Kijk op Europa, om Nederlanders te laten meedenken over de toekomst van de EU. Deze inbreng is in 2022 gebundeld in een eindrapport en is ingebracht in de Conferentie over de Toekomst van Europa. In 2023 gaat Nederland verder in gesprek met Nederlanders over de EU.