Erasmus Huis: culturele brug tussen Nederland en Indonesië

Ministeries

Minister Hanke Bruins Slot van Buitenlandse Zaken bracht onlangs een werkbezoek aan Indonesië. Als onderdeel van haar reis heeft de minister het iconische Erasmus Huis in Jakarta bezocht, waar de culturele uitwisseling tussen de twee landen in volle gang is. Maar wat maakt het Erasmus Huis nu eigenlijk zo bijzonder?

Vergroot afbeelding
Minister Bruins Slot gaat op de foto met de medewerkers van het Erasmus Huis.

De culturele relatie tussen Nederland en Indonesië is belangrijk. Indonesië is daarom een van de prioriteitslanden van het ministerie van Buitenlandse Zaken en het Erasmus Huis fungeert als een centrale pijler in deze culturele samenwerking.

Het werkbezoek van minister Bruins Slot is een bijzonder moment voor de culturele betrekkingen tussen Nederland en Indonesië. De culturele banden tussen Nederland en Indonesië worden steeds hechter, en er zijn verschillende voorbeelden die de nauwe samenwerking laten zien.

Erasmus Huis

Het Erasmus Huis, gevestigd op het ambassadeterrein in Jakarta, is een kloppend hart van culturele betrekkingen tussen Nederland en Indonesië. Jaarlijks trekt het duizenden bezoekers, voornamelijk jonge Indonesiërs, met zijn diverse culturele activiteiten. Deze omvatten toneel-, dans- en muziekvoorstellingen, en ook boeiende discussieavonden over actuele politieke en maatschappelijke kwesties zoals persvrijheid, democratie, internetvrijheid, seksuele en reproductieve gezondheid en rechten.

Vergroot afbeelding
Minister Bruins Slot krijgt een rondleiding in het Masa Depan Batik. In deze expositie blikt de Nederlandse kunstenares en batikonderzoekster Sabine Bolk terug op haar ontdekkingsreis naar Batik en de ontwikkeling van Batik in de afgelopen veertien jaar.

Een jaarlijks hoogtepunt is de Pasar Belanda, waar maar liefst 7.000 unieke bezoekers op één dag kunnen genieten van een voorproefje van Nederland. Dit jaarlijkse evenement biedt niet alleen eten, boeken en souvenirs uit Nederland, maar voorziet bezoekers ook van informatie over Nederlandse cultuur, onderwijs en opleidingen door Nederlandse organisaties. Het Erasmus Huis is niet alleen een waardevolle culturele aanwinst, maar ook een symbool van hoe de relatie tussen twee landen worden versterkt door direct contact tussen hun burgers.

50 jaar Erasmus Huis

Het Erasmus Huis is het afgelopen 50 jaar het Nederlandse culturele centrum in Jakarta en is nog altijd springlevend. Dat komt omdat Nederland en Indonesië al zo’n vier eeuwen met elkaar verbonden zijn, en veel Indonesiërs geïnteresseerd zijn in Nederland.

Met dit in gedachten werd in 1970 het Erasmus Huis opgericht. Aanvankelijk was het centrum gevestigd aan de Jalan Menteng Raya, maar al snel werd duidelijk dat er een groter gebouw nodig was om alle activiteiten te huisvesten. In 1981 werd het huidige centrum geopend, naast de Nederlandse ambassade. In deze nieuwe omgeving werd de basis gelegd voor het huidige Erasmus Huis.

In 2018 is het Erasmus Huis opnieuw gerenoveerd. Deze renovatie weerspiegelde de bredere verandering van de ambassade: opener en transparanter. Het Erasmus Huis is nu een innovatieve plek die flexibel, licht en inspirerend is. Een plek waar de uitwisseling van kennis en ideeën welkom is. Een plek die klaar is voor de toekomst.

Film en design

Buiten het Erasmus Huis zijn er nog andere culturele samenwerkingen die lopen tussen Nederland en Indonesië. In de afgelopen jaren heeft de Indonesische filmindustrie enorme vooruitgang geboekt. Indonesië werkt nu ook samen met Nederland op dit gebied, en Nederlandse filmmakers zijn geïnteresseerd in Indonesische coproducties. Een voorbeeld van deze samenwerking zijn recente films zoals ‘De Oost’.

Ook Nederlandse en Indonesische designers bundelen hun krachten. Samen maken zij publieke ruimten in Indonesië aantrekkelijker en duurzamer. Deze samenwerking benadrukt het gebruik van natuurlijke materialen, die momenteel in ontwikkeling zijn en binnenkort worden tentoongesteld tijdens de Dutch Design Week. Na de tentoonstelling zullen deze creaties te bewonderen zijn in het Erasmus Huis, vanaf februari 2024.

Koloniaal erfgoed

Het koloniaal verleden is een onderwerp dat vele mensen nog dagelijks persoonlijk raakt. Tijdens de koloniale periode zijn culturele objecten onterecht in Nederland beland, via bijvoorbeeld roof of dwang. Indonesië vroeg vorige zomer verschillende objecten terug, die van groot belang zijn voor dat land.

Nederland vindt het belangrijk dat deze voorwerpen teruggaan naar waar die thuishoren. Een bezoek van Staatssecretaris Uslu (Cultuur en Media) in september 2022 markeerde het begin hiervan, en een deel van de erfgoedstukken is inmiddels fysiek teruggegeven. Deze teruggave is tot stand gekomen dankzij intensieve samenwerking tussen Indonesië en Nederland en experts uit beide landen.

Naast de teruggave van erfgoed, werkt Nederland aan verdere samenwerking tussen musea en academische instellingen op het gebied van koloniale collecties. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft onlangs een Open Call voor gezamenlijk onderzoek gepubliceerd. Ook werkt het NWO samen met het Indonesisch onderzoeksinstituut BRIN. Bovendien vinden al diverse erfgoed- en museale samenwerkingsprojecten plaats met Indonesië, onder andere via de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed en het consortium koloniale collecties.