Veelgestelde vragen over opvang van Afghanen in Nederland

Bij aankomst op Schiphol en na registratie worden mensen met een Nederlands paspoort, die geen huisvesting hebben, naar een opvanglocatie in de buurt van het vliegveld gebracht.
Voor het (verdere) verblijf van de mensen met een Nederlands paspoort en eventuele familieleden zijn er 3 mogelijkheden:

1. Zij zorgen zelf voor onderdak bijvoorbeeld bij familie of vrienden.
2. Er wordt tijdelijk gebruikgemaakt van de opvangmogelijkheden. Zij zorgen later zelf voor eigen onderdak.
3. Zij maken gebruik van de opvangmogelijkheden in Nederland.

Ja, bij aankomst is het mogelijk aan te geven of medische of psychische hulp nodig is. De GGD is ter plekke aanwezig om mensen hiermee te helpen. 

Mensen met een Nederlands paspoort die zelf niet voldoende eigen middelen hebben, komen in aanmerking voor financiële ondersteuning via de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Deze tijdelijke regeling is ingesteld door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

In deze tijdelijke regeling zijn de volgende zaken opgenomen:

• een eenmalige tegemoetkoming voor de aanloopkosten;
• een wekelijkse toelage ten behoeve van voedsel, kleding en andere persoonlijke uitgaven;
• de betaling van buitengewone kosten;
• dekking van de kosten van medische verstrekkingen overeenkomstig een daartoe te treffen ziektekostenregeling;
• een verzekering tegen de financiële gevolgen van wettelijke aansprakelijkheid.

Aan niet-Nederlandse familieleden, zoals kinderen of een huwelijkspartner, wordt een visum voor kort verblijf verstrekt.

Mensen met de Afghaanse nationaliteit worden opgevangen door Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). Of ze nu wel of geen paspoort hebben. 

De IND behandelt vervolgens de asielaanvragen.

Het COA volgt hiervoor de richtlijnen van RIVM en staat in nauw contact met de GGD.

Dat betekent dat er bij klachten wordt getest en men bij een positieve test in isolatie gaat. 

Afghanen die voor overbrenging in aanmerking komen, kunnen samen met hun kerngezinsleden naar Nederland worden overgebracht. Onder kerngezinslid wordt verstaan de hoofdpersoon, één huwelijkspartner en afhankelijke, ongehuwde kinderen tot 25 jaar.

Deze mensen worden opgevangen door hun eigen ambassade.  Zij kunnen daarna doorreizen naar hun eigen land.

Afghanen verblijven bij het COA totdat zij hun verblijfsvergunning hebben gekregen én gemeenten hen een woning hebben toegewezen. Gelet op de krapte op de woningmarkt kan het voorkomen dat personen geruime tijd bij het COA verblijven.

Vergunninghouders moeten zo snel mogelijk een woonruimte krijgen. Dit is een taak van de gemeenten. Dit doen zij door bijvoorbeeld met spoed (tijdelijke) woningen te maken, in:

• gebouwen van het Rijksvastgoedbedrijf (vastgoedorganisatie voor de Rijksoverheid);
• commerciële partijen (hotels) in afwachting van huisvesting. 
   

Alleenstaande kinderen onder de 18 jaar krijgen een voogd. 

• Zijn deze kinderen jonger dan 15 jaar? Dan gaan ze naar pleeggezinnen onder toezicht van Nidos. 
• Is er geen pleeggezin of zijn ze 15 jaar of ouder? Dan vangt het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) hen op. Ze gaan dan naar kleine opvanglocaties voor jongeren met 24-uursbegeleiding. 

Kunnen minderjarige kinderen hun familie laten overkomen?

Van alleenstaande minderjarige kinderen die in de periode na de val van Kaboel op 15 augustus 2021 in Nederland zijn gearriveerd, zullen ouders en andere kerngezinsleden die nog in Afghanistan verblijven naar Nederland worden overgebracht.

Afghanen die op een andere manier naar Nederland zijn gekomen, kunnen asiel aanvragen. Dit kan in Ter Apel. 

Op dit moment geldt een besluit- en vertrekmoratorium voor Afghanistan. Dat betekent dat er in beginsel niet wordt beslist op asielaanvragen van Afghanen die niet via evacuatie of overbrenging in Nederland zijn aangekomen. Daarnaast worden personen niet uitgezet naar Afghanistan. 

De asielaanvraag gebeurt zoveel mogelijk in de opvanglocaties. Daar krijgen de Afghanen een voorregistratie door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Daarna zorgt de Koninklijke Marechaussee voor de formele identificatie en registratie. Tegelijkertijd screent de IND de Afghanen voor de nationale veiligheid.