Minister Schreinemacher in Oeganda: ‘Ondernemerschap en ontwikkeling gaan goed samen’
Ministeries
Oegandese gezondheidsondernemers geven seksuele voorlichting in afgelegen dorpen, Nederlandse ondernemers verkopen visvoer en geven Oegandese viskwekers advies over verdere groei. Het werkbezoek van minister Schreinemacher staat in het teken van ondernemersgeest en ontwikkelingssamenwerking. Een impressie van haar eerste werkbezoek aan Oeganda.
Woensdag 2 februari – Een zwaar ontbijt
Mensenrechtenactivisten van lokale ngo’s schuiven aan voor een ontbijt met minister Liesje Schreinemacher. ‘Deze organisaties maken zich hard voor vrijheden van vrouwen, LHBTI’ers, journalisten en mensenrechtenactivisten. Een goede zaak!’ Ze vertellen dat het in Oeganda steeds moeilijker wordt om op te komen voor hun vrijheden en maken melding van martelingen. Het erge is: geweld tegen journalisten en activisten wordt niet bestraft. Minister Schreinemacher spreekt vanmiddag de premier van Oeganda. ‘In mijn gesprek ga ik benadrukken hoe belangrijk een vrij publiek debat is.’
Zakendoen in Oeganda
Op de Nederlandse ambassade in Kampala ontmoet de minister het ambassadeteam. De ambassade ondersteunt Nederlandse ondernemers bij het zakendoen in Oeganda. Liesje Schreinemacher: ‘Nederlandse ondernemers zitten overal, dus ook in Oeganda. Veel van onze ondernemers zijn hier actief in de landbouw, toerisme en ICT-sector. Natuurlijk zijn ze hier om zaken te doen, maar tegelijk helpen ze met hun bedrijf en hun kennis de ontwikkeling van Oeganda.’
Opleiding en werk voor jongeren
77% van de Oegandezen is jonger dan 30 jaar. Hoe bied je perspectief aan al die jonge mensen, die maar moeilijk een officiële baan vinden? Nederland helpt jonge Oegandezen met een opleiding in de agrisector. Landbouwbedrijven staan te springen om geschoold personeel.
Maar ook zelfstandig ondernemerschap biedt kansen. ‘We leren jongeren hoe je met weinig startkapitaal een eigen bedrijfje kunt starten, bijvoorbeeld door planten te stekken en die kleine plantjes te verkopen’, vertelt een ambassademedewerker. De afgelopen jaren volgden 6.850 jongeren een ondernemerstraining, 65% is inmiddels een bedrijfje gestart. Nog eens 16.000 Oegandezen en vluchtelingen krijgen de kans om een praktische landbouwtraining te volgen.
Nederlandse ondernemersgeest
Aan Nederlandse ondernemers geen gebrek in Oeganda. De minister ontmoet een Nederlandse ondernemer, die naar het land kwam om een landbouwbedrijf op te zetten. ‘In Oeganda groeit jackfruit, maar niemand verhandelt de vrucht. Dat betekent dat je veel marges hebt om mee te werken.’ Minister Schreinemacher en de Nederlandse ondernemers bespreken hoe het is om in Oeganda zaken te doen en hoe het ministerie hen daarin kan ondersteunen, zodat beide landen daarvan profiteren.
Gesprek met de premier
De meeste vluchtelingen in Afrika bevinden zich in Oeganda: meer dan 1,5 miljoen vluchtelingen zijn via buurlanden naar Oeganda gekomen. Met premier Nabbanja en de Oegandese minister van Buitenlandse Zaken bespreekt Liesje Schreinemacher de ruimhartige opvang van vluchtelingen in de regio en de Nederlandse steun aan deze opvang. ‘Morgen bezoek ik Nakivale, het oudste vluchtelingendorp in Afrika. We zetten ons daar gezamenlijk in voor mensen die huis en haard moesten achterlaten.’
Tienerzwangerschappen door corona
Daarna spreekt de minister met jongeren over de impact van corona. Vergeleken met HIV, tuberculose en malaria viel het effect op de gezondheid mee. Maar de lockdowns hebben grote schade aangericht. Scholen waren 2 jaar lang gesloten. ‘Voor jongeren was dat een ramp’, vertelt jongerenvertegenwoordiger Isaac Likdwij. ‘Er zijn meer tienerzwangerschappen en kindhuwelijken; veel meisjes keren niet terug naar schoolbanken. Maar ook jongens houden het voor gezien, ze doen nu ongeschoold werk en lopen het risico dat ze lang arm blijven.’
Ondernemerschapstrainingen en leningen
Isaac vertegenwoordigt jongeren met HIV. ‘Door de lockdown verloren HIV-patiënten hun werk, waardoor ze medicijnen niet meer konden betalen. En konden ze het gezondheidscentrum niet meer bereiken.’ Toch wil hij hen niet als een verloren generatie bestempelen. ‘Jongeren zijn flexibel en veerkrachtig. Waar de minister ons bij zou kunnen helpen? Ondernemerschapstraining en toegang tot leningen voor het beginnen van een bedrijfje.’
Mobiele apotheek
De basisgezondheidszorg van de overheid bereikt lang niet iedereen in afgelegen, landelijke gebieden. De Healthy Entrepreneurs springen in dat gat. Op brommers brengen zij medicijnen, maandverband en anticonceptiemiddelen naar dorpsbewoners. Met iPads geven ze seksuele voorlichting aan jongeren. De minister ontmoet de jonge ondernemers in hun kantoor. Vanuit hier geven ze advies aan hun collega’s in het veld, via de telefoon en app. Dit private initiatief geeft de gezondheidszorg een boost. De sociale onderneming krijgt steun van Amref en Buitenlandse Zaken. Schreinemacher: ‘Een mooi voorbeeld van samenwerking tussen publieke en private partijen. Ondernemersgeest en ontwikkelingssamenwerking gaan goed samen!’
Donderdag 2 februari - Vluchtelingenopvang in de regio
In alle vroegte reist minister Liesje Schreinemacher naar Nakivale in het zuidwesten van Oeganda. Dit uitgestrekte dorp werd in 1958 gebouwd om bescherming te bieden aan Tutsi-vluchtelingen uit Rwanda. Op dit moment telt Nakivale ruim 145.000 vluchtelingen. De helft van de vluchtelingen komt oorspronkelijk uit de Democratische Republiek Congo, 28 procent komt uit Burundi en een kleine 10 procent uit Rwanda. Ruim driekwart bestaat uit vrouwen en kinderen.
‘In Nakivale ligt de nadruk op zelfredzaamheid in plaats van afhankelijkheid’, zegt Minister Scheinemacher. ‘De projecten die we met de Verenigde Naties en de Oegandese overheid doen, zijn er dan ook op gericht om mensen te helpen aan een toekomstperspectief in dit vluchtelingendorp.’
Mentale gezondheid
In Oeganda wonen vluchtelingen niet in kampen maar in nederzettingen. Samen met PROSPECTS partners UNHCR, UNICEF, International Labour Organisation (ILO), International Finance Corporation en de Wereldbank helpt Nederland vluchtelingen bij het opbouwen van een eigen bestaan. Families krijgen een stuk grond van 30m2 in bruikleen zodat ze zelf voedsel kunnen verbouwen, hun kinderen kunnen in Nakivale naar school.
Nederland vindt mentale gezondheid en psychosociale hulp net zo belangrijk als onderdak, voedsel en water. Vluchtelingen krijgen daarom toegang tot psychosociale hulp. Ook worden vrouwen opgeleid zodat ze anderen in hun gemeenschap kunnen helpen.
ID-kaarten voor vluchtelingen
Tot slot bezoekt minister Schreinemacher een project dat met Nederlandse financiering wordt uitgevoerd. Vluchtelingen krijgen ID-kaarten, zodat ze gebruik kunnen maken van sociale diensten zoals gezondheidszorg. Tot nu toe is 35 procent van de vluchtelingen in Nakivale op deze manier geregistreerd.
|
Nederland en Oeganda |
|
Meer lezen over Oeganda: |