Podcast Vluchtnummers: ‘We zijn Oekraïners en dat is onze levenskracht’

Ministeries

Bijna 14 miljoen mensen lieten hun huis en haard achter door de oorlog in Oekraïne, waaronder Anastasiya Vaganova. Met veel verdriet verliet ze haar appartement in Kyiv en vluchtte ze met haar vijfjarige dochter naar Nederland. In de Podcast Vluchtnummers vertelt Anastasiya haar verhaal.

Vergroot afbeelding Anastasiya Vaganova
Beeld: ©Coco Olakunle

Volgens het jaarlijkse rapport van de VN-Vluchtelingenorganisatie (UNHCR) zijn bijna 14 miljoen mensen op de vlucht door de oorlog in Oekraïne. Mensen zoeken bescherming in andere delen van Oekraïne of vluchten naar buurlanden of andere plaatsen in Europa. Volgens UNHCR is het de grootste Europese vluchtelingencrisis van deze eeuw. Naar schatting zijn wereldwijd 100 miljoen mensen op de vlucht – het hoogste aantal ooit.

In de podcastserie Vluchtnummers vertellen mensen die zijn gevlucht aan de hand van muziekfragmenten hun persoonlijke, aangrijpende en soms ontroerende verhaal. De podcast is een samenwerking tussen UNHCR NLStichting Vluchteling en het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Beluister de podcast Vluchtnummers via SpotifyApple Podcast en Google Podcasts.

Oorlog in Oekraïne

Vroeg in de ochtend hoorde Anastasiya de eerste bommen in Kyiv vallen. Ze verzamelde snel warme kleding voor haar dochter Khristina en hun paspoorten. ‘Mijn dochter vroeg: wat is er gebeurd mama? En op dat moment sloeg de tweede bom in…’

Snel bleek het niet meer veilig om in Oekraïne te blijven. ‘Mensen zeiden: “je moet de grens over. Alsjeblief ga, ga, ga.” Maar ik wist niet hoe’, vertelt Anastasiya. Met pijn in haar hart lukt het Anastasiya om samen met haar dochter Oekraïne veilig te verlaten. ‘Ik wilde niet weg, want dit is mijn thuis. Maar ik moest wel, om mijn dochter een veilige plek te bieden.’ Anastasiya en Khristina komen uiteindelijk in Nederland terecht.  

Vredesbijeenkomsten in Amsterdam en Den Haag

Het leven van Anastasiya draaide in Oekraïne volledig om muziek en de concertzaal The Caribbean Club. Om haar landgenoten vanuit Nederland te helpen, greep Anastasiya terug op wat ze goed kende. Ze organiseerde een bijeenkomst met Oekraïense muziek in Amsterdam om aandacht te vragen voor de oorlog. ‘De bijeenkomst liet zien dat we nog leven. Dat we kunnen lachen en dansen. Want de hele tijd huilen… dat is geen leven.’ Anastasiya werkt aan een volgende vredesbijeenkomst in Den Haag.

De kracht van Oekraïne

Eén lied groeide volgens Anastasiya uit tot een hymne van de oorlog: Oi U Luzi Chervona Kalyna. Vrij vertaald: ‘Oh, de rode sneeuwbal in de weide.’ De Kalyna, Gelderse roos of sneeuwbal in het Nederlands, wordt gezien als een nationaal symbool in Oekraïne. Anastasiya zingt het lied vaak samen met haar dochter op de fiets. ‘Dit lied gaat over het sentiment in Oekraïne. We zijn sterk. We zijn dapper. We zijn samen. We zijn Oekraïners en dat is onze levenskracht.’

Opvang in Nederland

De meeste vluchtelingen uit Oekraïne worden opgevangen in de directe buurlanden, zoals Polen en Roemenië. Vluchtelingen die naar Nederland reizen, worden hier opgevangen. Tot nu toe hebben ruim 64.000 Oekraïense vluchtelingen zich in Nederland geregistreerd. Gemeenten, veiligheidsregio’s en andere betrokken partijen werken samen met de Rijksoverheid om vluchtelingen uit Oekraïne een veilige en humane opvang te bieden.  Lees meer over de Nederlandse hulp aan Oekraïne.

Podcast Vluchtnummers

Lees meer over de podcast Vluchtnummers

Aflevering 1: Rasha el Husain: ‘Onze familie werd achtervolgd’

‘Ik voel me schuldig’, vertelt Rasha el Husain. ‘Mijn ouders hebben alles weggegooid om mij, mijn broertje en zusje te beschermen.’ Rasha is 11 jaar als zij Syrië moet verlaten en naar Nederland vlucht samen met haar vader, broertje en zusje.

Aflevering 2: Abdulaal Hussein: ‘Niemand kreeg een zwemvest, want ook die nemen ruimte in’

Op 17-jarige leeftijd vlucht Abdulaal Hussein uit zijn thuisland Soedan. Door Abdulaals politieke betrokkenheid is het niet langer veilig voor hem om in Soedan te blijven. In een rubberboot maakt hij de oversteek vanuit Libië naar Europa.

Aflevering 3: Aram Mahmoud: ‘Dromen komen alleen uit als je alles geeft’

Aram Mahmoud vluchtte op 17-jarige leeftijd uit Syrië, waar hij badmintonkampioen was. Dankzij zijn doorzettingsvermogen mocht hij op de Olympische Spelen uitkomen voor het vluchtelingenteam. ‘Tijdens de openingsceremonie dacht ik aan mijn zus en vader die in Syrië achterbleven.’

Aflevering 4: Parwana: ‘Stiekem luisterde mijn vader naar muziek’

Als kind vluchtte Parwana met haar vader uit Afghanistan, omdat hij werd bedreigd vanwege zijn werk voor een internationale organisatie. Pas in Nederland ging ze voor het eerst naar school. Welke muziek ontroert Parwana?

Aflevering 5: Ahmad Joudeh: ‘Leven voelde steeds meer als overleven’

De tekst dance or die staat in de nek van danser en choreograaf Ahmad Joudeh getatoeëerd. Als derde generatie staatloze vluchteling groeide Ahmad op in een vluchtelingenkamp in Syrië. Zijn liefde voor dans zorgde voor problemen, maar bracht hem ook een nieuw leven in Nederland.

Aflevering 6: Dalal Ghanim: ‘Je wilt niet zielig worden gevonden’

Jezidi zijn werd steeds gevaarlijker, vertelt Dalal Ghanim. Dalal groeide op in een hechte Jezidi gemeenschap in het noorden van Irak. Ze weet te ontvluchten, maar mist haar geboortedorp nog elke dag. ‘Het vredige dorpje waar ik vandaan kom is helemaal verwoest.’